خونریزی مقعدی هنگام دفع | علت، درمان فوری و نکات مهم

خونریزی مقعدی یکی از نشانه‌ هایی است که بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی خود با آن روبرو شوند. این عارضه می‌ تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ از مشکلات ساده‌ ای مانند یبوست گرفته تا بیماری‌ های جدی‌ تری همچون بواسیر، شقاق مقعدی یا حتی تومورهای روده‌ ای. مشاهده خون در هنگام دفع یا بر روی دستمال کاغذی می‌ تواند نگرانی‌ های زیادی ایجاد کند، به همین دلیل آگاهی از علت‌ های احتمالی و اقدام به موقع برای درمان اهمیت ویژه‌ای دارد. در این مقاله به بررسی کامل دلایل، علائم و روش‌های درمان خونریزی مقعد خواهیم پرداخت.

اگر شما هم با مشکلاتی مانند خونریزی مقعدی، بواسیر، شقاق یا زگیل تناسلی مواجه شده‌ اید و به دنبال یک مرکز معتبر برای درمان این بیماری‌ ها هستید، کلینیک تخصصی تهرانی می‌ تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد. این مرکز با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های درمانی و تیم پزشکی مجرب، توانسته است خدمات موثری در زمینه درمان بیماری‌های نشیمنگاهی مانند درمان هموروئید ارائه دهد. در ادامه مقاله، ضمن معرفی علل شایع خونریزی مقعد، با روش‌ های نوین درمانی این کلینیک نیز آشنا خواهید شد.

علت خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع

خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع یکی از شایع‌ترین نشانه‌های اختلالات ناحیه نشیمنگاهی است که می‌تواند علل متعددی داشته باشد. این خونریزی معمولاً به صورت مشاهده خون تازه بر روی مدفوع، دستمال توالت یا درون کاسه توالت بروز می‌کند. در بسیاری از موارد، علت این مشکل خوش‌خیم است، اما در برخی شرایط می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر باشد. مهم‌ترین دلایل خونریزی مقعد شامل موارد زیر می‌شود:

1. بواسیر (هموروئید): تورم و التهاب عروق خونی ناحیه مقعد که در اثر یبوست مزمن، نشستن طولانی یا فشار زیاد هنگام دفع ایجاد می‌شود.

2. شقاق مقعدی: ایجاد ترک یا زخم سطحی در دیواره مقعد که معمولاً همراه با درد شدید و خونریزی هنگام دفع است.

3. یبوست یا اسهال مزمن: فشار زیاد در هنگام دفع یا تحریک مکرر ناحیه مقعدی می‌تواند منجر به خونریزی شود.

4. پولیپ‌های روده یا سرطان کولورکتال: در برخی موارد نادرتر، خونریزی مقعدی ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند پولیپ یا تومورهای خوش‌خیم و بدخیم باشد.

شناخت دقیق علت خونریزی مقعدی نیازمند معاینه بالینی توسط پزشک متخصص است. برخی دیگر از علل کمتر شایع اما قابل توجه شامل عفونت‌های مقعدی، بیماری‌ التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون و همچنین آسیب‌ های مکانیکی ناشی از اجسام خارجی می‌شوند:

1. عفونت‌ های مقعدی: عفونت‌ های قارچی یا باکتریایی می‌ توانند باعث التهاب و خونریزی ناحیه مقعد شوند.
2. بیماری‌ های التهابی روده: بیماری‌ هایی مثل کولیت اولسراتیو یا کرون باعث التهاب مزمن روده و در نتیجه خونریزی در هنگام دفع می‌ شوند.
3. آسیب‌های فیزیکی: وارد شدن اجسام خارجی یا ضربه به ناحیه مقعد می‌تواند سبب بروز خونریزی شود.

با توجه به تنوع دلایل، مراجعه سریع به پزشک برای بررسی تخصصی و شروع درمان مناسب، اهمیت بسیار زیادی دارد.

خونریزی مقعدی بدون درد نشانه چیست

خونریزی مقعدی بدون درد یکی از علائمی است که می‌تواند نگرانی‌ های متعددی برای افراد ایجاد کند. برخلاف خونریزی‌های همراه با درد که اغلب به شقاق مقعدی یا التهاب‌های حاد مرتبط هستند، خونریزی بدون درد معمولا به مشکلات خاصی در ناحیه مقعد یا روده بزرگ اشاره دارد. در چنین مواردی، مشاهده خون تازه بر روی مدفوع یا دستمال به‌ویژه بدون همراهی درد، ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌ های زیر باشد:

• بواسیر داخلی: شایع‌ترین علت خونریزی بدون درد، هموروئید یا بواسیر داخلی است که به دلیل گشاد شدن عروق داخل کانال مقعد ایجاد می‌ شود.

• پولیپ روده: رشد غیرطبیعی در دیواره روده که گاه بدون علامت خاصی همراه با خونریزی خفیف بروز می‌کند.

• سرطان کولورکتال: در مراحل اولیه سرطان روده بزرگ، ممکن است خونریزی مقعد بدون درد و سایر علائم هشداردهنده ظاهر شود.

• دیورتیکولوز: وجود کیسه‌های کوچک در دیواره روده که می‌توانند گاهی باعث خونریزی بدون درد شوند.

شناسایی علت دقیق خونریزی مقعدی بدون درد اهمیت بسیار بالایی دارد، زیرا برخی از این بیماری‌ ها در صورت تشخیص به‌ موقع کاملا قابل درمان هستند. نادیده گرفتن این علامت می‌تواند باعث پیشرفت بیماری و ایجاد مشکلات جدی‌تر شود. در موارد مشاهده مکرر خونریزی بدون درد، مراجعه به پزشک متخصص گوارش یا کلینیک‌های تخصصی درمان بیماری‌های نشیمنگاهی ضروری است. سایر علل احتمالی خونریزی بدون درد عبارتند از:

• بیماری‌ های التهابی روده (IBD): بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون که با خونریزی مزمن همراه هستند.

• عفونت‌های روده‌ای: برخی عفونت‌های انگلی یا باکتریایی می‌توانند باعث خونریزی بدون درد شوند.

• مشکلات عروقی روده: اختلالات خونی یا عروقی ممکن است به طور پنهان و بدون درد باعث خونریزی شوند.
  توجه به این نشانه و تشخیص به موقع، کلید درمان موفق و پیشگیری از عوارض بعدی است.

علت خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع با درد

خونریزی مقعدی همراه با درد معمولا نشانه‌ای از آسیب یا التهاب در ناحیه مقعد یا راست‌روده است. این نوع خونریزی که غالبا هنگام دفع مدفوع یا بلافاصله پس از آن رخ می‌دهد، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های نشیمنگاهی یا اختلالات جدی‌تر باشد. در این حالت، خون معمولا به رنگ قرمز روشن است و با احساس سوزش یا درد شدید همراه می‌شود. مهم‌ترین علل خونریزی مقعد همراه با درد عبارتند از:

• شقاق مقعدی (فیشر): ایجاد ترک یا پارگی کوچک در پوست اطراف مقعد که اغلب به دلیل دفع مدفوع سفت یا یبوست شدید رخ می‌دهد.

• بواسیر خارجی: تورم و التهاب عروق خونی در اطراف مقعد که می‌تواند باعث درد شدید و خونریزی در هنگام دفع شود.

• آبسه یا فیستول مقعدی: تجمع عفونت یا وجود مسیر غیرطبیعی بین روده و پوست اطراف مقعد که با درد، تورم و خونریزی همراه است.

• التهاب حاد مقعدی: عفونت‌ها یا تحریک‌های شدید در ناحیه مقعد می‌ توانند منجر به بواسیر خونی شوند.

• یبوست مزمن: زور زدن مکرر هنگام دفع باعث آسیب به بافت مقعد و ایجاد خونریزی می‌شود.

• عفونت‌های قارچی یا باکتریایی: برخی عفونت‌های موضعی ناحیه مقعد می‌توانند باعث درد و خونریزی شوند.

• آسیب‌ های فیزیکی: وارد شدن جسم خارجی یا انجام فعالیت‌ های پرخطر می‌تواند به آسیب بافتی و خونریزی همراه با درد منجر شود.

در صورتی که خونریزی مقعدی با درد ادامه‌دار باشد یا شدت پیدا کند، مراجعه سریع به پزشک اهمیت فراوانی دارد. این نشانه می‌تواند گاه در اثر مشکلات جدی‌تر ایجاد شود و عدم درمان به موقع منجر به بروز عوارض مزمن شود. با توجه به تحقیقات انجام شده توسط مجموعه Mayo Clinic در این باره می خوانیم :

Rectal bleeding is a symptom of many different conditions, including hemorrhoids, anal fissures, inflammatory bowel disease (IBD) and colorectal cancer. You may notice rectal bleeding on your toilet paper when you wipe or when you see blood in your stool

خون ریزی مقعدی نشانه بسیاری از بیماری‌ های مختلف از جمله بواسیر، شقاق مقعد، بیماری التهابی روده (IBD) و سرطان روده بزرگ است. ممکن است هنگام پاک کردن خود یا مشاهده خون در مدفوع، متوجه خون ریزی مقعدی روی دستمال توالت خود شوید.

علت خونریزی مقعدی هنگام دفع مدفوع بدون درد

خونریزی مقعدی بدون درد هنگام دفع مدفوع می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات آرام و بدون التهاب حاد در دستگاه گوارش تحتانی باشد. در این حالت، خون معمولا به رنگ قرمز روشن دیده می‌ شود و درد یا سوزشی در اطراف ناحیه مقعد احساس نمی‌شود. برخلاف موارد دردناک که اغلب به علت ترک یا التهاب مستقیم ایجاد می‌شود، در اینجا معمولا آسیب‌ های سطحی یا تغییرات خفیف بافتی در روده یا راست‌روده نقش دارند. برخی دلایل مهم خونریزی بدون درد عبارتند از:

• رگ‌ های خونی شکننده: با افزایش سن، رگ‌ های خونی اطراف روده بزرگ ضعیف‌تر شده و مستعد خونریزی‌های خفیف می‌ شوند.

• دیورتیکول‌های بدون التهاب: کیسه‌ های کوچک در دیواره روده که گاه بدون درد و تنها با خونریزی همراه هستند.

• بیماری‌های انعقادی خون: اختلال در عملکرد پلاکت‌ها یا لخته شدن خون می‌تواند باعث خونریزی خفیف مقعدی بدون علائم درد شود.

• استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون: مصرف داروهایی مثل وارفارین یا آسپرین گاهی موجب خونریزی خفیف بدون درد در هنگام دفع مدفوع می‌شود.

علت خونریزی مقعدی بدون درد در مردان

در مردان، خونریزی مقعدی بدون درد می‌تواند ناشی از عواملی خاص مرتبط با سبک زندگی، بیماری‌های زمینه‌ای یا تغییرات فیزیولوژیکی باشد. برخی عادت‌های تغذیه‌ای یا فعالیت‌های بدنی می‌توانند نقش قابل توجهی در بروز این عارضه ایفا کنند. مهم‌ترین دلایل خونریزی بدون درد در مردان شامل موارد زیر می‌شود:

• فشار فیزیکی شدید: انجام ورزش‌ های سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین می‌تواند باعث آسیب به رگ‌های ناحیه راست‌ روده شود و خونریزی بدون درد ایجاد کند.

• مصرف زیاد پروتئین و کمبود فیبر: رژیم‌ های غذایی سنگین بدون فیبر کافی در مردان ورزشکار ممکن است باعث دفع مدفوع سفت و آسیب‌های جزئی بدون درد شود.

• بیماری‌های کبدی: اختلالات کبدی می‌تواند منجر به افزایش فشار وریدی در دستگاه گوارش و بروز خونریزی شود.

• مصرف الکل: مصرف مزمن الکل به تخریب بافت‌های گوارشی کمک کرده و احتمال خونریزی بدون درد را افزایش می‌ دهد.

درمان خونریزی مقعد

درمان خونریزی مقعد بستگی به علت اصلی آن دارد و باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود. در بسیاری از موارد، خونریزی مقعد ناشی از بواسیر، شقاق مقعدی یا دیورتیکولوز است که با درمان‌های غیرجراحی می‌توان علائم را کاهش داد. برای بواسیر و شقاق مقعدی، درمان‌های خانگی مانند استفاده از پمادهای ضد التهاب، حمام‌ های گرم و رژیم غذایی پر فیبر می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. در صورت بروز یبوست مزمن، مصرف ملین‌ ها و نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از فشار بر مقعد توصیه می‌ شود.

همچنین، در برخی موارد، درمان دارویی یا جراحی‌ هایی مانند برداشتن بواسیر خارجی یا اصلاح شقاق ممکن است نیاز باشد. اگر خونریزی مقعد ناشی از مشکلات جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال یا عفونت‌های شدید باشد، درمان‌های تخصصی‌تر شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا آنتی‌بیوتیک‌ها ضروری است. پزشک ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر از روش‌هایی مانند کولونوسکوپی یا معاینه فیزیکی استفاده کند. در صورت بروز علائم شدید یا ادامه‌دار، مراجعه سریع به پزشک برای ارزیابی دقیق و تعیین برنامه درمانی مناسب ضروری است تا از بروز عوارض خطرناک جلوگیری شود.

درمان خانگی خونریزی مقعدی چیست

درمان خانگی خونریزی مقعدی می‌تواند به تسکین علائم و جلوگیری از تشدید مشکلات کمک کند. با این حال، برای هر نوع خونریزی مقعدی، مهم است که قبل از شروع هر درمان خانگی، به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی خونریزی مشخص شود. در اینجا برخی از روش‌های خانگی که می‌توانند به کاهش خونریزی و ناراحتی کمک کنند آورده شده است:

• حمام گرم: نشستن در حمام گرم می‌تواند به آرامش عضلات ناحیه مقعد کمک کرده و التهاب یا درد را کاهش دهد. این روش به بهبود گردش خون و تسکین علائم کمک می‌ کند.

• استفاده از پمادهای موضعی ضد التهاب: پمادهایی که حاوی هیدروکورتیزون یا مواد نرم‌کننده هستند می‌توانند التهاب مقعد را کاهش داده و خونریزی را کم کنند.

• افزایش فیبر در رژیم غذایی: مصرف بیشتر مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل، به جلوگیری از یبوست و کاهش فشار هنگام دفع مدفوع کمک می‌کند.

• نوشیدن مایعات کافی: مصرف آب زیاد باعث نرم شدن مدفوع و جلوگیری از ایجاد فشار بیش از حد در هنگام دفع می‌ شود.

• استراحت و اجتناب از فشار: استراحت کافی و اجتناب از فعالیت‌های سنگین که ممکن است باعث تشدید خونریزی شود، ضروری است.

درمان‌ های خانگی می‌توانند موقتا علائم را تسکین دهند، اما در صورتی که خونریزی ادامه پیدا کرد یا شدت گرفت، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد تا علت دقیق مشکل مشخص شود.

پماد برای درمان خونریزی مقعدی

خونریزی مقعدی و سرطان

خونریزی مقعدی یکی از علائم رایج مشکلات گوارشی است که معمولا به علت بیماری‌ هایی مانند بواسیر یا شقاق مقعدی رخ می‌ دهد. با این حال، در برخی موارد، خونریزی مقعدی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال یا سرطان مقعد باشد. در سرطان کولورکتال، خونریزی ممکن است به صورت خفیف و بدون درد آغاز شود و معمولا با تغییرات در عادات روده‌ای مانند اسهال یا یبوست و کاهش وزن غیرقابل توضیح همراه است. این نوع خونریزی ممکن است در مراحل اولیه تنها مقدار کمی خون در مدفوع باشد که ممکن است فرد به آن توجه نکند.

اگر خونریزی مقعدی به مدت طولانی ادامه یابد یا همراه با علائم غیرمعمولی دیگر مانند درد شدید، کاهش انرژی یا احساس کامل بودن روده پس از اجابت مزاج باشد، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. تشخیص زودهنگام سرطان کولورکتال و سایر سرطان‌های مقعدی از طریق آزمایش‌هایی مانند کولونوسکوپی می‌تواند شانس درمان را به طرز چشمگیری افزایش دهد. در صورتی که خونریزی مقعدی به دلیل سرطان باشد، درمان‌های تخصصی مانند جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی به موقع می‌تواند در کنترل و بهبود وضعیت بیمار بسیار مؤثر باشد.

خونریزی مقعدی در بارداری

خونریزی مقعد در دوران بارداری یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از زنان باردار ممکن است با آن روبه‌رو شوند. این خونریزی معمولا به دلیل بروز مشکلاتی مانند بواسیر (هموروئید) یا شقاق مقعدی رخ می‌دهد که در دوران بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش فشار بر ناحیه مقعد به‌خصوص در هنگام دفع مدفوع تشدید می‌شود. در برخی موارد، خونریزی مقعدی ممکن است به دلیل یبوست مزمن که در بارداری رایج است، به وجود آید. یبوست می‌تواند فشار زیادی به روده‌ها و مقعد وارد کند و منجر به خونریزی از رگ‌ های بواسیر شود.

اگرچه خونریزی مقعدی در دوران بارداری معمولا بی‌ خطر است و به‌طور موقت به وجود می‌آید، اما در صورت بروز این مشکل، بهتر است که زنان باردار برای تشخیص دقیق و اطمینان از عدم وجود مشکلات جدی‌تر مانند سرطان یا عفونت، با پزشک خود مشورت کنند. درمان‌های خانگی مانند استفاده از حمام گرم، افزایش فیبر در رژیم غذایی، مصرف مایعات و استفاده از پمادهای ضد التهاب می‌تواند به تسکین علائم کمک کند. همچنین در صورت شدید بودن خونریزی یا استمرار آن، مراجعه به پزشک برای درمان‌ های تخصصی ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌ تر جلوگیری شود.

سوال متداول

۱. آیا خونریزی مقعد همیشه نشانه بیماری خطرناک است؟
خیر، خونریزی مقعد می‌ تواند به دلایل ساده‌ای مانند بواسیر یا شقاق ایجاد شود، اما در برخی موارد ممکن است نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند سرطان کولورکتال باشد و نیاز به بررسی پزشکی داشته باشد.

۲. در چه شرایطی خونریزی مقعد نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد؟
اگر خونریزی شدید باشد، ادامه‌دار شود، با کاهش وزن غیرقابل توضیح، درد شدید یا تغییرات غیرعادی در حرکات روده همراه باشد، مراجعه سریع به پزشک ضروری است.

۳. آیا خونریزی مقعد در بارداری طبیعی است؟
بله، بسیاری از زنان باردار به دلیل فشار زیاد بر رگ‌های مقعدی یا یبوست دچار خونریزی می‌شوند. با این حال، در صورت شدت گرفتن یا تداوم خونریزی، باید توسط پزشک بررسی شود.

۴. بهترین روش‌ های پیشگیری از خونریزی مقعد چیست؟
مصرف رژیم غذایی پر فیبر، نوشیدن آب کافی، ورزش منظم و پرهیز از فشار آوردن بیش از حد هنگام دفع می‌تواند به پیشگیری از خونریزی مقعد کمک کند.