فیشر چیست و چگونه درمان می‌شود؟ | درمان قطعی فیشر بدون درد

فیشر چیست؟ فیشر یکی از شایع‌ ترین اختلالات ناحیه نشیمنگاهی است که با درد، سوزش و خونریزی هنگام دفع همراه می‌شود. این عارضه معمولا به‌دلیل وارد آمدن فشار بیش از حد به دیواره کانال مقعد در اثر یبوست، زایمان یا اسهال مزمن ایجاد می‌شود. شکاف باریک و عمیق ایجادشده در پوست اطراف مقعد نه‌تنها بسیار دردناک است، بلکه در صورت درمان‌نشدن به موقع می‌تواند مزمن شده و کیفیت زندگی فرد را به‌شدت کاهش دهد. درمان‌های مختلفی برای فیشر مقعدی وجود دارد که بسته به شدت بیماری، از روش‌های دارویی تا اقدامات غیرتهاجمی مانند لیزر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این میان، بهره‌گیری از خدمات تخصصی مراکز درمانی باتجربه اهمیت بسیاری دارد. کلینیک تخصصی تهرانی یکی از مراکز پیشرو در زمینه درمان بیماری‌های نشیمنگاهی نظیر عمل بواسیر و فیشر مقعدی است که با استفاده از روش‌های نوین مانند لیزر درمانی، توانسته رضایت بیماران بسیاری را جلب کند. این مرکز با تکیه بر تیم پزشکی مجرب و بهره‌مندی از تجهیزات پیشرفته، روند درمان را بدون درد و بدون نیاز به جراحی‌های سنتی ممکن ساخته و به بیماران کمک می‌کند تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به زندگی عادی بازگردند.

فیشر چیست؟

فیشر چیست؟ فیشر یک ترک یا شکاف باریک در ناحیه‌ی مخاط پوشاننده‌ی کانال مقعد است که معمولا با درد شدید، سوزش و گاهی خونریزی مقعدی همراه است. این بیماری که در اصطلاح پزشکی به آن فیشر مقعدی گفته می‌شود، یکی از رایج‌ترین مشکلات ناحیه نشیمنگاهی به شمار می‌رود و در بیشتر موارد، به دلیل عبور مدفوع سفت یا حرکات مکرر روده در زمان اسهال مزمن به وجود می‌آید. از آنجا که این ترک در ناحیه‌ای بسیار حساس قرار دارد، حتی کوچک‌ترین تحریک می‌تواند باعث افزایش درد و التهاب شود و مانع بهبودی طبیعی آن شود.

زمانی که صحبت از “فیشر مقعدی است” به میان می‌آید، منظور نوعی آسیب فیزیکی در دیواره‌ی داخلی مقعد است که می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. این مشکل نه‌تنها باعث ناراحتی هنگام دفع می‌شود، بلکه در صورت عدم درمان مناسب، می‌تواند به حالت مزمن تبدیل شود و نیاز به درمان‌های تخصصی پیدا کند. تشخیص زودهنگام و انتخاب روش درمانی مناسب، از جمله لیزر درمانی یا روش‌های غیرتهاجمی، نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت بیماری دارد. بنابراین، آگاهی از علائم فیشر مقعدی و مراجعه به موقع به پزشک می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌ تر جلوگیری کند.

علت بروز فیشر مقعدی چیست؟

علت فیشر مقعدی به‌ طور کلی به وارد آمدن فشار یا آسیب به دیواره‌ی داخلی کانال مقعد مربوط می‌شود. این آسیب معمولا در اثر عوامل فیزیکی یا التهابی ایجاد می‌گردد و می‌تواند باعث ایجاد ترک یا شکاف در ناحیه مخاطی مقعد شود. برخی از شایع‌ترین دلایل بروز این بیماری عبارتند از:

• یبوست مزمن و دفع مدفوع سفت: وارد آمدن فشار زیاد هنگام دفع یکی از اصلی‌ترین دلایل فیشر مقعدی است. عبور مدفوع خشک و حجیم می‌تواند باعث پارگی در دیواره مقعد شود.

• اسهال طولانی‌مدت: برخلاف تصور رایج، اسهال مداوم نیز می‌تواند عامل فیشر باشد، زیرا حرکات مکرر روده باعث تحریک و آسیب‌پذیری پوست ناحیه مقعد می‌شود.

• زایمان طبیعی: در زنان، زایمان به‌ویژه زایمان‌های سخت یا طولانی می‌تواند باعث فشار مستقیم به ناحیه مقعد شده و منجر به بروز فیشر شود.

• فعالیت فیزیکی شدید یا نشستن طولانی‌مدت: برخی شغل‌ها یا سبک زندگی‌هایی که باعث اعمال فشار مداوم به ناحیه نشیمنگاه می‌شوند، می‌توانند در ایجاد فیشر نقش داشته باشند.

از دیگر عوامل زمینه‌ساز فیشر می‌توان به بیماری‌های التهابی روده مانند کرون یا کولیت اولسراتیو، تغذیه نامناسب (کم‌فیبر)، کم‌آبی بدن و عادات غلط دستشویی رفتن اشاره کرد. همچنین، در برخی موارد، ضعف عضلات اسفنکتر مقعدی یا اسپاسم‌های غیرارادی این عضله پس از پارگی اولیه می‌تواند از ترمیم طبیعی ترک جلوگیری کند و منجر به مزمن‌شدن فیشر شود. شناخت دقیق علت زمینه‌ای، نقش مهمی در انتخاب روش درمانی مناسب و پیشگیری از عود مجدد بیماری دارد.

روش های درمان فیشر چیست؟

برای درمان فیشر در مراحل اولیه از دارو استفاده می کنند که در صورت عدم موفقیت در بهبود کامل بیمار, از روش های دیگری بهره می برند که نمونه بارز آن جراحی با لیزر می باشد. شاید بسیاری از افراد از عمل هراس داشته باشند ولی باید خاطر نشان کنم که تنها راه حل قطعی و بدون بازگشت جراحی است. در ادامه با هر کدام از راهکارهای درمان فیشر بیشتر آشنا خواهید شد.

درمان فیشر یکی از مهم‌ترین مراحل در مدیریت این بیماری دردناک نشیمنگاهی است که بسته به شدت و مرحله‌ی بیماری به دو دسته درمان‌های محافظه‌کارانه و درمان‌های تخصصی‌تر تقسیم می‌شود. در مراحل ابتدایی، بسیاری از بیماران می‌توانند با رعایت رژیم غذایی مناسب، بهبود در عادات دفع و استفاده از داروهای موضعی، بهبود یابند. با این حال، در موارد مزمن یا مقاوم به درمان‌های خانگی، نیاز به مداخله پزشکی و استفاده از روش‌های پیشرفته‌تر مانند لیزر وجود دارد.

مهم‌ترین روش‌های درمان فیشر شامل موارد زیر است:

1. درمان‌های خانگی و دارویی:
   • افزایش مصرف فیبر برای نرم‌کردن مدفوع
   • نوشیدن آب به مقدار کافی
   • استفاده از پمادهای موضعی حاوی لیدوکائین یا نیفدیپین برای کاهش درد و اسپاسم عضلات
   • حمام آب گرم یا سیتز بث چند بار در روز برای کاهش التهاب
2. درمان‌های غیرجراحی:
   • تزریق بوتاکس به عضله اسفنکتر داخلی مقعد برای کاهش انقباضات و کمک به ترمیم ترک
   • درمان با لیزر که به عنوان یکی از جدیدترین و کم‌تهاجمی‌ترین روش‌ها، بدون درد و خونریزی، فیشر مزمن را درمان می‌کند
3. درمان جراحی (در موارد بسیار پیشرفته):
   • اسفنکتروتومی جانبی داخلی، که در آن قسمتی از عضله اسفنکتر بریده می‌شود تا فشار کاهش یابد و روند ترمیم سرعت گیرد

با توجه به پیشرفت روش‌های درمانی، به‌ویژه لیزر درمانی، بسیاری از بیماران مبتلا به فیشر مقعدی بدون نیاز به جراحی سنگین، می‌توانند بهبود کامل یابند. انتخاب روش مناسب برای درمان فیشر باید با توجه به سابقه بیمار، علائم، و نظر پزشک متخصص انجام گیرد تا هم از عوارض جلوگیری شود و هم احتمال بازگشت بیماری به حداقل برسد.

درمان خانگی و گیاهی

همان گونه که در موارد بالا نیز به آن اشاره کردیم; درمان های خانگی و گیاهی برای افرادی مناسب است که به تازگی دچار بیماری شقاق شده اند. در مراحل ابتدایی ابتلا به فیشر, التهاب های پوستی در دیواره کناری رکتوم بروز پیدا می کند که بعد از مدتی به علت بی توجهی بیمار نسبت به درمان به موقع آن, دچار کستردگی و حجیم شدن تورم خواهد شد. در ادامه با مواردی آشنا می شوید که نقش موثری در کاهش درد ناشی از این بیماری دارد.

1. پرهیز از نگه داشتن اجابت مزاج و یا به تاخیر انداختن آن
2. مصرف زیاد مایعات و فیبر که از بروز یبوست جلوگیری می کند
3. عدم نشستن طولانی مدت در توالت برای اجابت مزاج
4. رعایت نظافت شخصی بالخصوص نواحی مقعد
5. استفاده از مکمل های فیبری
6. مصرف ملین طبیعی
7. عدم استعمال تحریک کننده پوستی مانند صابون های معطر و..
8. درمان به موقع یبوست و اسهال که در صورت مداوا نکردن آن منجر به عود مجدد بیماری می شود
9. روزی 5 الی 30 دقیقه در آب گرم بنشینید و استراحت کنید
10. استعمال روغن زیتون و سرکه سیب بر روی نواحی درگیر به شقاق
11. با آرامش غذا جویدن; باعث کمک به دستگاه گوارش شده و در نتیجه فشار زیادی را به عضلات مقعد وارد نمی کند.

لیزر فیشر مقعدی

لیزر فیشر مقعدی یکی از نوین‌ترین و کم‌ تهاجمی‌ ترین روش‌ های درمان این بیماری دردناک و آزاردهنده نشیمنگاهی است. در این روش، پزشک با استفاده از اشعه لیزر دقیق و کنترل‌شده، بافت آسیب‌دیده را تبخیر یا برداشته و هم‌ زمان عروق خونی و پایانه‌ های عصبی را می‌بندد. لیزر علاوه بر پاک‌سازی ترک‌های مقعدی، التهاب و بافت فیبروزه ناحیه را نیز کاهش می‌دهد که این امر روند بهبود را تسریع می‌کند و درد را به حداقل می‌رساند. این روش به‌ ویژه برای بیماران مبتلا به فیشر مزمن که به درمان‌های دارویی پاسخ نداده‌اند بسیار مؤثر است و تا حدودی شباهت به لیزر فیستول دارد.

مزایای لیزر فیشر مقعدی نسبت به جراحی سنتی عبارتند از:

• بدون نیاز به بیهوشی عمومی: اغلب با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
• عدم خونریزی و بخیه: لیزر هم‌زمان با برش، عروق را می‌بندد و نیاز به بخیه را از بین می‌برد.
• دوره نقاهت کوتاه‌تر: اکثر بیماران در همان روز به خانه بازمی‌گردند و به‌سرعت به زندگی عادی برمی‌گردند.
• کاهش احتمال عفونت: به‌دلیل استریل بودن نور لیزر و عدم دخالت ابزارهای تهاجمی
• بدون آسیب به عضله اسفنکتر: برخلاف جراحی سنتی که ممکن است باعث آسیب به عضلات کنترل‌کننده دفع شود

در مقابل، جراحی سنتی فیشر مقعدی مانند اسفنکتروتومی، گرچه هنوز در برخی موارد شدید استفاده می‌شود، اما با خطراتی مانند بی‌اختیاری مقعدی، خونریزی، و نیاز به مراقبت‌های بعد از عمل بیشتر همراه است. همچنین، دوره نقاهت در روش سنتی طولانی‌تر است و نیاز به استراحت کامل، مصرف داروهای ضد درد و مراقبت دقیق‌تری دارد. به همین دلیل، در شرایطی که امکان استفاده از لیزر وجود دارد، اغلب پزشکان متخصص این روش را به‌عنوان گزینه اول پیشنهاد می‌کنند، به‌ویژه برای بیمارانی که به دنبال درمان قطعی، سریع و بدون درد فیشر مقعدی هستند. بیایید نظر Medfin در این خصوص را بخوانیم :

During laser surgery for anal fissures, a surgeon uses a specialized laser, often a carbon dioxide (CO2) laser, to precisely cut and seal the fissure. This is usually done on an outpatient basis, and the patient may be under local anesthesia or general anesthesia, depending on the case and surgeon’s preference.

در طول جراحی لیزر برای فیشر مقعد، جراح از یک لیزر تخصصی، اغلب لیزر دی اکسید کربن (CO2)، برای برش دقیق و بستن فیشر استفاده می‌کند. این کار معمولا به صورت سرپایی انجام می‌شود و بسته به مورد و ترجیح جراح، بیمار ممکن است تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی قرار گیرد.

سوالات متداول

1. آیا فیشر مقعدی به‌صورت خودبه‌خود درمان می‌شود؟
   در برخی موارد حاد و اولیه، فیشر ممکن است با رعایت رژیم غذایی مناسب، نوشیدن مایعات، و اجتناب از یبوست بهبود یابد. اما در موارد مزمن یا زمانی که علائم بیش از ۶ هفته ادامه داشته باشد، نیاز به درمان پزشکی یا روش‌هایی مانند لیزر وجود دارد.
2. آیا لیزر فیشر درد دارد؟
   خیر، درمان فیشر با لیزر معمولاً بدون درد انجام می‌شود. این روش با بی‌حسی موضعی و بدون نیاز به بخیه یا تیغ جراحی انجام می‌گردد و اکثر بیماران فقط کمی سوزش یا ناراحتی خفیف را بعد از عمل تجربه می‌کنند.
3. دوره نقاهت بعد از لیزر فیشر چقدر است؟
   دوره نقاهت بسیار کوتاه است و بسیاری از بیماران می‌توانند در همان روز به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. بهبود کامل معمولاً در عرض چند روز تا یک هفته رخ می‌دهد، بدون نیاز به مراقبت‌های سنگین پس از عمل.
4. آیا امکان بازگشت فیشر بعد از لیزر وجود دارد؟
   اگرچه احتمال بازگشت وجود دارد، اما با رعایت رژیم غذایی، جلوگیری از یبوست، و اصلاح سبک زندگی، احتمال عود بسیار کم خواهد بود. درمان با لیزر به‌دلیل دقت بالا و حذف بافت آسیب‌دیده، معمولا  نتایج پایدار و مؤثری دارد.