کیست مویی یا سینوس پیلونیدال، عارضهای نسبتا شایع و دردناک است که اغلب در ناحیه بالای شکاف باسن ایجاد میشود. این کیست در اثر برگشت مو به داخل پوست و واکنش بدن به آن به شکل یک حفره یا کیسه حاوی مو و چرک ظاهر میشود. اگرچه این بیماری خطرناک نیست، اما میتواند باعث درد، تورم و ترشحات عفونی شود و کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. یکی از روشهای رایج و قدیمی برای درمان این عارضه، جراحی باز کیست مویی است. در عمل کیست مویی باز، کیست به طور کامل برداشته شده و زخم برای ترمیم طبیعی باز گذاشته میشود. این روش به ویژه در موارد کیستهای بزرگ، عودکننده یا عفونی کاربرد دارد.
اگرچه عمل باز کیست مویی یک روش موثر برای ریشهکن کردن کامل کیست است، اما به دلیل دوره نقاهت طولانی و نیاز به مراقبتهای دقیق از زخم، همواره انتخاب اول بیماران و پزشکان نیست. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، روشهای نوین و کمتهاجمیتری برای درمان کیست مویی به وجود آمدهاند. این روشها با هدف کاهش درد، به حداقل رساندن دوره بهبودی و بازگشت سریعتر بیمار به فعالیتهای روزمره طراحی شدهاند و به عنوان جایگزینهای محبوبی برای جراحی سنتی مطرح میشوند.
فهرست عناوین
عمل کیست مویی باز
جراحی باز کیست مویی زمانی استفاده میشود که کیست بزرگ و متورم شده باشد، زمانی که بیمار دسترسی به متخصص لیزر نداشته باشد ممکن است پزشک این روش را پیشنهاد دهد. کیست مویی پایین کمر یک نوع کیست است که در اطراف فولیکول مو و در قسمت بالایی ناحیه بین باسن به وجود میآید. جراحی با چاقو با بی حسی موضعی و یا نخاعی و یا بیهوشی عمومی انجام می شود. در حین انجام عمل جراحی کیست و مقداری از پوست اطراف آن به طور کامل برداشته می شود.
نکته ای که در عمل کیست مویی باز وجود دارد این است که زخم بخیه زده نمیشود و باز می ماند تا این حفره به تدریج و به مرور زمان شروع به ترمیم کردن نماید. گاهی از قسمت زخم ترشحاتی خارج می شود که برخی از پزشکان برای خارج کردن این ترشحات از درن استفاده می کنند. بین ۸ الی ۱۲ هفته طول می کشد تا بیمار بهبود پیدا کند و در طول این مدت، پانسمان محل زخم باید عوض شود. به طور معمول پانسمان موجود بر روی زخم پس از ۱۰ الی ۱۴ روز خارج می شود.
عمل کیست مویی باز چقدر طول میکشد
یکی از اولین سوالاتی که برای هر بیمار پیش از جراحی مطرح میشود، مربوط به مدت زمان انجام عمل است. به طور کلی، جراحی باز کیست مویی یک عمل نسبتا کوتاه محسوب میشود و خود فرآیند جراحی معمولا بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه به طول میانجامد. این زمان صرفا مربوط به لحظهای است که جراح کار خود را با ایجاد برش آغاز کرده و تا پایان برداشتن کیست و پانسمان اولیه ادامه دارد. البته، کل زمانی که بیمار در اتاق عمل سپری میکند، به دلیل مراحل آمادهسازی، اعمال بیحسی و مراقبتهای اولیه پس از هوشیاری، بیشتر از این خواهد بود.
عوامل متعددی بر روی این بازه زمانی تاثیرگذار هستند. بنابراین، در پاسخ به اینکه عمل کیست مویی باز چقدر طول میکشد، باید گفت که اندازه و پیچیدگی کیست نقش اصلی را ایفا میکند. کیستهای کوچک و بدون انشعابات جانبی در زمان کوتاهتری برداشته میشوند، در حالی که کیستهای بزرگ، عودکننده یا دارای چندین مجرای سینوسی، نیازمند دقت و زمان بیشتری برای تخلیه و حذف کامل بافتهای آسیبدیده هستند. هدف اصلی جراح، نه سرعت عمل، بلکه اطمینان از برداشتن کامل ریشههای کیست برای جلوگیری از بازگشت بیماری است.
بیمارستان خصوصی One Healthcare در انگلستان در مورد اینکه عمل باز کیست مویی چقدر طول میکشد چنین توضیح می دهد:
سیستکتومی پیلونیدال یک عمل جراحی برای برداشتن کامل کیست است. این عمل به صورت سرپایی انجام میشود و حدود ۴۵ دقیقه طول میکشد (شما باید ترتیب دهید که کسی شما را به خانه برساند).
مراحل انجام جراحی باز کیست مویی
مراحل انجام جراحی باز کیست مویی یک فرآیند دقیق و برنامهریزی شده است که با هدف حذف کامل بافت کیست و جلوگیری از عود مجدد آن انجام میشود. این عمل معمولا تحت بیحسی موضعی، نخاعی یا بیهوشی عمومی صورت میگیرد که انتخاب نوع آن به وسعت کیست، شرایط بیمار و نظر جراح بستگی دارد. هدف اصلی در این روش، برداشتن کامل سینوس پیلونیدال، شامل تمام حفرهها، مجاری مرتبط و بافتهای عفونی اطراف آن است. جراح با دقت تمام بافت آسیبدیده را تا رسیدن به بافت سالم زیرین برمیدارد تا اطمینان حاصل شود که هیچ منشأیی برای بازگشت بیماری باقی نماند.
پس از آمادهسازی بیمار و اعمال بیحسی، جراح کار خود را آغاز میکند. نکته کلیدی در این روش که آن را “باز” مینامند، این است که پس از برداشتن کیست، لبههای زخم به یکدیگر بخیه زده نمیشوند. در عوض، حفره ایجاد شده باز گذاشته میشود و با گاز استریل یا پانسمانهای مخصوص پر میشود. این کار اجازه میدهد تا زخم از عمق به سطح و به صورت طبیعی ترمیم شود (که به آن ترمیم ثانویه میگویند). این فرآیند اگرچه زمانبر است، اما احتمال عفونت پس از عمل و ریسک عود بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد، زیرا هیچ فضای بستهای برای تجمع مایعات و رشد باکتریها باقی نمیماند.
- آمادهسازی بیمار: شامل انجام آزمایشهای لازم و ناشتا بودن قبل از عمل.
- اعمال بیحسی: استفاده از بیحسی موضعی، نخاعی یا بیهوشی عمومی بر اساس تشخیص کیست مویی توسط پزشک.
- ایجاد برش: جراح یک برش بیضی شکل در اطراف ناحیه کیست و منافذ سینوسی ایجاد میکند.
- تخلیه و برداشتن کیست: کل کیست، شامل مو، چرک و بافتهای عفونی به طور کامل از محل خارج میشود.
- تمیز کردن حفره: محل زخم به دقت شستشو و ضدعفونی میشود تا هیچ بافت آسیبدیدهای باقی نماند.
- باز گذاشتن زخم: حفره ایجاد شده بخیه زده نمیشود و باز باقی میماند.
- پانسمان: داخل حفره با گاز استریل یا پانسمانهای جاذب پر شده و روی آن پوشانده میشود.
زمان بهبود زخم عمل کیست مویی باز
یکی از مهمترین ملاحظات در جراحی کیست مویی باز، دوره بهبودی طولانی آن است. از آنجایی که زخم بخیه زده نمیشود و باید به طور طبیعی از عمق به سطح پر شود، این فرآیند به زمان قابل توجهی نیاز دارد. به طور متوسط، زمان بهبود کامل زخم بین ۸ تا ۱۲ هفته متغیر است. این مدت زمان به عوامل مختلفی از جمله اندازه و عمق حفره جراحی، وضعیت سلامت عمومی بیمار، توانایی بدن او برای ترمیم بافت و از همه مهمتر، کیفیت مراقبتهای پس از عمل بستگی دارد.
در طول این دوره، بیمار نیازمند تعویض روزانه یا چند روز یکبار پانسمان است. این کار که به آن “پکینگ” (Packing) گفته میشود، برای جذب ترشحات، جلوگیری از عفونت و تسهیل رشد بافت جدید از کف زخم ضروری است. رعایت دقیق بهداشت فردی، تغذیه مناسب سرشار از پروتئین و ویتامین C، و پرهیز از فعالیتهایی که به ناحیه زخم فشار میآورند (مانند نشستن طولانیمدت)، نقش حیاتی در تسریع روند بهبودی و جلوگیری از عوارض ایفا میکند. بیمار باید به تدریج شاهد کوچک شدن و کمعمق شدن زخم باشد تا در نهایت به بهبودی کامل دست یابد.
عوارض جراحی باز کیست مویی
- ایجاد عفونت در زخم
- عوارض داروهای بیهوشی پس از عمل
- خونریزی در حین عمل
- مشکل دفع ادرار
- نیاز به دوره نقاهت طولانی
- عدم رعایت مسائل بهداشتی منجر به عود کیست مویی میگردد
مراقبت های پس از عمل کیست مویی باز
- استفاده از لباس های گشاد و آزاد
- امکان حمام فتن یک روز پس از عمل
- پرهیز از تحریک و دستکاری زخم
- کمک از یک همراه و پرستار برای تعویض پانسمان
- اجتناب از نشستن و راه رفتن در طولانی مدت
- خودداری از شنا کردن
- اصلاح موهای محل زخم و اطراف آن
- ضد عفونی محل زخم و رعایت بهداشت فردی
در صورتی که بیمار درد، عفونت، بوی نامطبوع و خونریزی شدید را در محل زخم مشاهده کرد، باید به پزشک مراجعه کند.
نتیجه گیری
در جمعبندی، جراحی باز کیست مویی یک روش درمانی کلاسیک و موثر برای حذف کامل این عارضه، به ویژه در موارد پیچیده و عودکننده است. مزیت اصلی عمل کیست مویی باز، ریشهکن کردن قطعی کیست و کاهش احتمال بازگشت آن به دلیل باز ماندن زخم و ترمیم از عمق است. با این حال، این مزیت به قیمت یک دوره نقاهت طولانی، نیاز به مراقبتهای روزانه و دقیق از زخم، و تحمل درد و ناراحتی بیشتر توسط بیمار تمام میشود. انتخاب این روش درمانی باید با آگاهی کامل از این چالشها و با مشورت دقیق با جراح صورت گیرد تا بیمار آمادگی لازم برای طی کردن این مسیر درمانی را داشته باشد.
با وجود کارایی جراحی باز، امروزه افقهای جدیدی در درمان این بیماری گشوده شده است. لیزر کیست مویی به عنوان یک روش درمانی مدرن و کمتهاجمی، مزایای قابل توجهی را ارائه میدهد. در این روش درمانی کلینیک تهرانی، با استفاده از فیبر لیزر، بافت کیست از داخل تخریب و تخلیه میشود، بدون آنکه مانند روش عمل کیست مویی باز نیاز به برشهای وسیع و باز گذاشتن زخم باشد. نتیجه این امر، درد بسیار کمتر، عدم نیاز به پانسمانهای روزانه، دوره بهبودی بسیار کوتاهتر (معمولا چند روز) و بازگشت سریع بیمار به زندگی عادی است. به همین دلیل، لیزر درمانی به سرعت در حال تبدیل شدن به گزینه ارجح برای بسیاری از بیماران و پزشکان است.
سوالات متداول
جراحی باز کیست مویی چیست و چگونه انجام میشود؟
جراحی کیست مویی باز یک روش درمانی است که برای برداشتن کیستهای مویی در ناحیهی کمر یا سایر نقاط بدن انجام میشود. در این روش، پزشک با ایجاد یک برش، کیست و تمامی محتویات آن را خارج میکند و محل جراحی را تمیز مینماید.
آیا عمل باز کیست مویی دارای عوارض جانبی است؟
همانند هر عمل جراحی، عمل باز کیست مویی نیز میتواند عوارضی نظیر عفونت، خونریزی و یا بهبودی طولانیمدت داشته باشد. با این حال، اگر به مراکز درمانی معتبر مراجعه کنید و توصیههای پزشک را رعایت کنید، خطر این عوارض به حداقل میرسد.
مدت زمان بهبودی پس از جراحی کیست مویی باز چقدر است؟
مدت زمان بهبودی پس از جراحی کیست مویی باز معمولا بین یک تا چهار هفته متغیر است. این زمان بستگی به ابعاد کیست و وضعیت عمومی بیمار دارد. پزشک معالج شما میتواند اطلاعات دقیقتری در این زمینه ارائه دهد.
عفونت و خونریزی و بعد از مدتی درد داشتن و سِر شدن محل جراحی از نشانه های عود هست؟مرداد ماه سال پیش عمل انجام شده .
سلام
به پزشک معالج خود مراجعه بفرمایید تا تشخیص نهایی را انجام دهند.
اگر در این مرکز (کلینیک تهرانی) جراحی انجام داده اید، این معاینه به صورت رایگان، تا زمان بهبودی کامل شما انجام می شود.
سلام ، من عمل کیست مویی با لیزر انجام دادم ، برای عمل از بی حسی موضعی نخاعی ، استفاده کردند الان ۶ روز از عمل میگذره ، خیلی عذر میخوام اصلا از شکم به پایین احساس ندارم و عدم نعوظ و تحریک شدن دارم کلا اصلا بی حسی خواستم بپرسم این طبیعیه یا تو آینده به مشکل میخورم ؟ ممنون از لطف شما خیلی نگرانم
سلام و درود بیش از یک ماه غیر طبیعی هست
تاثیرات عمل جراحی و داروها هم میتواند باشد
یعنی تا یک ماه صبر کنم ، اگر بعد از یک ماه خوب نشدم به دکترم مراجعه کنم ؟ ۱۸ سالمه خجالت میکشم حتی به پدر و مادرمم نگفتم ، خیلی نگرانم فقط خود خوری میکنم ، میترسم عقیم شده باشم یا مشکلی برام پیش بیاد ؟ قبلاً به صورت طبیعی چه با دیدن تصاویر یا … تحریم میشدم و جلوی خودمو میگرفتم و خودمو کنترل میکردم ، الان کلا بی حسم نسبت به هر چیزی ، این خیلی نگرانم میکنه یعنی میتونی از بی حسی نخاعی باشه ؟
یعنی خوب میشه خود به خود به مرور زمان