پسوریازیس چیست؟ قرص، تغذیه، انواع و بهترین کرم + عکس خفیف

بیماری پسوریازیس یکی از مشکلات مزمن پوستی است که به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، اختلالات سیستم ایمنی و محرک‌های محیطی بروز می‌کند. این بیماری با علائمی مانند پوسته‌ریزی، التهاب، قرمزی و خارش شدید در نواحی مختلف بدن همراه است و گاهی اوقات تأثیر روانی و اجتماعی گسترده‌ای بر کیفیت زندگی فرد می‌گذارد. برخلاف بسیاری از مشکلات پوستی گذرا، پسوریازیس یک بیماری مزمن و دوره‌ای است که نیاز به شناخت درست، درمان اصولی و پیگیری مداوم دارد. اهمیت آگاهی‌بخشی درباره این بیماری زمانی بیشتر می‌شود که بدانیم بسیاری از مبتلایان، سال‌ها با علائم آن زندگی می‌کنند بی‌آنکه درمان مناسبی دریافت کرده باشند.

در سال‌های اخیر، نقش کلینیک‌های تخصصی در مدیریت بیماری‌های مزمن مانند این بیماری پررنگ‌ تر شده است. برای مثال، کلینیک تهرانی که یکی از مراکز معتبر درمان بیماری‌های نشیمنگاهی مانند درمان بواسیر، شقاق و زگیل تناسلی در تهران است، با بهره‌گیری از دانش روز پزشکی و تکنولوژی‌های نوین، خدماتی حرفه‌ای به بیماران ارائه می‌دهد. اگرچه تمرکز این کلینیک بر درمان بیماری‌های ناحیه مقعد و تناسلی است، اما تجربه آن‌ها در تشخیص‌های پوستی و ارزیابی‌های تخصصی نشان‌دهنده نقش مهم کلینیک‌های تخصصی در ارتقاء سلامت جامعه و کاهش رنج بیماران مزمن همچون مبتلایان به پسوریازس است.

پسوریازیس چیست؟

پسوریازیس (Psoriasis) یک بیماری خودایمنی و مزمن پوستی است که به واسطه‌ی اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن به وجود می‌آید. در این بیماری، سلول‌های پوست با سرعتی بسیار بیشتر از حد طبیعی تکثیر می‌شوند و همین فرآیند باعث تجمع سلول‌های مرده و تشکیل پلاک‌های ضخیم، پوسته‌ پوسته و التهابی روی سطح پوست می‌ شود. این پلاک‌ ها معمولا در نواحی مانند آرنج، زانو، پوست سر و کمر ظاهر می‌ شوند، اما امکان درگیری سایر نواحی بدن نیز وجود دارد. اگرچه پسوریازیس مسری نیست، اما اغلب با بیماری‌های همراه مانند التهاب مفاصل (آرتریت پسوریاتیک)، افسردگی و بیماری‌های قلبی عروقی همراه است. تشخیص این بیماری معمولا بر اساس معاینه بالینی و در برخی موارد بیوپسی پوست انجام می‌شود.

از نظر علمی، پسوریازیس را باید یک اختلال چندعاملی دانست که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محرک‌های محیطی (مانند استرس، عفونت یا مصرف برخی داروها) و ناهماهنگی سیستم ایمنی در آن نقش دارد. درمان این بیماری بسته به شدت علائم می‌تواند شامل داروهای موضعی، نوردرمانی یا داروهای سیستمیک مانند بیولوژیک‌ها باشد. آنچه اهمیت دارد، رویکرد چندجانبه به درمان است؛ چرا که مدیریت موفق این بیماری تنها محدود به کنترل علائم ظاهری نیست، بلکه باید سلامت روانی، سبک زندگی و دیگر بیماری‌ های همراه بیمار نیز مدنظر قرار گیرد. به همین دلیل، مراجعه به پزشکان متخصص پوست و استفاده از خدمات مراکز درمانی معتبر، نقش اساسی در بهبود کیفیت زندگی مبتلایان به این بیماری ایفا می‌کند.

با توجه به تحقیقات گسترده مجموعه mayo Clinic در خصوص با این بیماری می خوانیم :

Psoriasis is a skin disease that causes a rash with itchy, scaly patches, most commonly on the knees, elbows, trunk and scalp.

پسوریازیس یک بیماری پوستی است که باعث ایجاد بثورات با لکه های خارش دار و پوسته پوسته می شود که بیشتر روی زانوها، آرنج ها، تنه و پوست سر ایجاد می شود.

✅ علت پسوریازیس

علت دقیق بروز پسوریازیس هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی، ایمنی و محیطی در شکل‌گیری و تشدید این بیماری نقش دارند:

• 🔬 اختلال در سیستم ایمنی بدن: در بیماران مبتلا به این بیماری پوستی، سلول‌ های T سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کنند و باعث التهاب و رشد غیرطبیعی سلول‌های پوستی می‌شوند.

• 🧬 زمینه ژنتیکی و وراثت: سابقه خانوادگی نقش مهمی در بروز بیماری دارد؛ به‌طوری‌که اگر یکی از والدین به این بیماری مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند افزایش می‌یابد.

• 😰 استرس‌های شدید روحی و روانی: استرس می‌تواند به‌عنوان یک عامل محرک، شروع یا عود بیماری را تسریع کند.

• 🦠 عفونت‌ها: عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی (مانند گلودرد استرپتوکوکی) به‌ویژه در کودکان و نوجوانان می‌توانند باعث شعله‌ور شدن پسوریازیس شوند.

• 💊 مصرف برخی داروها: داروهایی مانند بتابلاکرها، لیتیوم، داروهای ضد مالاریا و برخی داروهای ضد التهابی می‌توانند محرک یا تشدیدکننده بیماری باشند.

• 🔄 تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی به‌ویژه در دوران بلوغ، بارداری یا یائسگی ممکن است تأثیر منفی بر کنترل بیماری داشته باشند.

• 🚬 سیگار و الکل: مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی نه تنها احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند شدت علائم را نیز بیشتر کند.

• 🌦 آب‌وهوای خشک و سرد: شرایط آب‌وهوایی نامساعد می‌تواند منجر به خشکی پوست و تحریک علائم بیماری شود.

✅ انواع پسوریازیس

بیماری پسوریازیس می‌تواند نواحی مختلفی از بدن را درگیر کند و بسته به محل بروز، علائم و شدت متفاوتی داشته باشد. در ادامه با رایج‌ترین انواع این بیماری آشنا می‌شوید:

🔹 پسوریازیس سر

پسوریازیس پوست سر یکی از شایع‌ترین اشکال این بیماری است و ممکن است با شوره‌ی شدید، پوسته‌پوسته شدن و خارش همراه باشد. گاهی پلاک‌ها تا پیشانی، پشت گوش یا گردن نیز گسترش می‌یابند. تشخیص صحیح آن از شوره معمولی اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان آن نیاز به داروهای خاص مانند شامپوهای دارویی، کرم‌های کورتونی یا نوردرمانی دارد.

🔹 پسوریازیس پا

در این نوع، پوست کف پا دچار ضخیم‌شدگی، ترک‌خوردگی، قرمزی و پوسته‌ریزی می‌شود. درد در هنگام راه‌رفتن، به‌ویژه در موارد شدید، ممکن است کیفیت زندگی فرد را مختل کند. استفاده از پمادهای نرم‌کننده و داروهای ضدالتهاب می‌تواند در کنترل علائم مؤثر باشد.

🔹 پسوریازیس تناسلی

این نوع از پسوریازس ممکن است ناحیه تناسلی، کشاله ران و اطراف باسن را درگیر کند. پوست این نواحی معمولا نازک‌ تر و حساس‌تر است و پسوریازس در این بخش با قرمزی، سوزش و ناراحتی زیاد همراه است. درمان باید با احتیاط و تحت نظر متخصص پوست انجام شود.

🔹 پسوریازیس ناخن

درگیری ناخن‌ها می‌تواند باعث تغییر رنگ، فرورفتگی‌های کوچک (نقطه‌نقطه شدن)، ضخیم‌شدگی و حتی جدا شدن ناخن از بستر آن شود. این نوع پسوریازیس در کنار آرتریت پسوریاتیک شایع‌تر است و ممکن است نیاز به درمان‌های سیستمیک داشته باشد.

🔹 پسوریازیس کمر

پلاک‌های پوستی ناشی از پسوریازیس ممکن است در ناحیه پایین کمر ظاهر شوند و با خارش، قرمزی و پوسته‌ریزی همراه باشند. گاهی این نوع با کهیر یا اگزما اشتباه گرفته می‌شود. انتخاب درمان مناسب وابسته به شدت علائم و سطح درگیری پوست است.

🔹 پسوریازیس صورت

در این نوع، پوست صورت درگیر می‌شود که به دلیل نمای ظاهری و در معرض دید بودن، اثرات روانی زیادی روی بیمار دارد. پسوریازیس اطراف چشم، بینی و دهان می‌تواند باعث ناراحتی شدید شود. درمان باید با داروهای ملایم‌تر و تحت کنترل دقیق پزشک انجام گیرد تا از تحریک بیشتر پوست جلوگیری شود.

✅ قاتل پسوریازیس چیست؟

اصطلاح «قاتل پسوریازیس» به درمان‌هایی گفته می‌شود که با بیشترین اثربخشی، علائم این بیماری را کاهش داده یا کنترل می‌کنند. هر نوع این بیماری نیاز به رویکرد درمانی متفاوتی دارد و شناخت دقیق راه‌حل‌های هدفمند می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به شکل محسوسی بهبود دهد. این موارد همچون دشمن بواسیر هستند.

🔹 قاتل پسوریازیس ناخن

برای درمان مؤثر پسوریازیس ناخن، ترکیبی از درمان‌های موضعی و سیستمیک به‌کار می‌رود. استفاده از داروهای بیولوژیک مانند آدالیمومب یا اگزکیزومب (با تأیید پزشک متخصص)، به‌عنوان قاتل‌های قوی این نوع بیماری شناخته می‌شوند. در موارد خفیف‌تر، مصرف محلول‌های ویتامین D، کرم‌های کورتونی و لیزر درمانی نیز مؤثر هستند.

🔹 قاتل پسوریازیس دست

پسوریازیس دست به‌دلیل تماس مستقیم با محیط، مقاومت بیشتری به درمان دارد. پمادهای ترکیبی حاوی کلسیتریول و کورتون‌های موضعی قوی مانند کلوبتازول و هیدروکورتیزون می‌توانند قاتل مؤثری برای این نوع باشند. همچنین استفاده از دستکش‌های درمانی شبانه پس از مصرف دارو، جذب آن را افزایش داده و اثربخشی درمان را بالا می‌برد.

🔹 قاتل پسوریازیس صورت

از آنجا که پوست صورت بسیار حساس است، درمان آن باید با دقت بیشتری انتخاب شود. کرم‌های ملایم حاوی تاکرولیموس یا پیمکرولیموس که فاقد استروئید هستند، به‌عنوان قاتل‌های بی‌خطر و مؤثر شناخته می‌شوند. در موارد مقاوم، نوردرمانی با UVB یا درمان‌های بیولوژیک در دوز پایین پیشنهاد می‌شود.

🔹 قاتل پسوریازیس کف سر

برای کنترل مؤثر پسوریازیس کف سر، استفاده از شامپوهای دارویی حاوی قطران زغال‌سنگ، سالیسیلیک اسید یا کتوکونازول در کنار محلول‌های کورتونی مانند بتامتازون بسیار مؤثر است. در موارد مزمن، اسپری‌های موضعی بیولوژیک یا نوردرمانی با شانه‌های UV تخصصی به‌عنوان قاتل‌های پیشرفته شناخته می‌شوند.

💊 داروی پسوریازیس کشف شد

در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه درمان بیماری‌های خودایمنی از جمله این بیماری حاصل شده است. یکی از این دستاوردهای مهم، تولید نسل جدیدی از قرص پسوریازیس با اثربخشی بالا و عوارض جانبی کمتر است. برخلاف روش‌های سنتی مانند پمادها و تزریقات دردناک، این قرص‌ها می‌توانند از طریق تنظیم فعالیت سیستم ایمنی، رشد بیش‌ازحد سلول‌های پوستی را کنترل کرده و التهاب را به حداقل برسانند. داروهایی مانند آپریملست (Otezla) و داروهای بیولوژیک خوراکی در حال حاضر به‌عنوان امیدی تازه برای میلیون‌ها بیمار در سراسر جهان معرفی شده‌اند.

با ظهور این قرص‌ها، دیگر لازم نیست بیماران تنها به درمان‌های موضعی و مقطعی بسنده کنند. امروزه پزشکان متخصص، با تجویز قرص این بیماری مناسب، توانسته‌اند کنترل بلندمدت‌تری بر علائم این بیماری مزمن داشته باشند. با این حال، انتخاب نوع دارو، دوز مناسب و پیگیری منظم تحت نظر پزشک اهمیت بالایی دارد، چرا که واکنش بدن افراد به دارو می‌تواند متفاوت باشد. بنابراین، اگر به دنبال روشی نوین، کم‌تهاجمی و مؤثر برای مدیریت این بیماری هستید، مشاوره با متخصص پوست در زمینه جدیدترین قرص‌های درمانی می‌تواند راه‌گشا باشد.

🧴 بهترین کرم برای درمان پسوریازیس

درمان موضعی یکی از روش‌های رایج و مؤثر برای کنترل علائم این بیماری به شمار می‌رود، به‌ویژه در موارد خفیف تا متوسط. کرم‌ های درمان پسوریازیس معمولا حاوی ترکیباتی هستند که التهاب را کاهش می‌دهند، پوسته‌ریزی را کنترل می‌کنند و از خارش و سوزش پوست جلوگیری می‌کنند. انتخاب بهترین کرم، وابسته به نوع این بیماری ، شدت علائم و ناحیه درگیر بدن است. در جدول زیر، برخی از محبوب‌ترین و مؤثرترین کرم‌های مورد استفاده برای پسوریازیس آورده شده‌اند:

هرچند این کرم‌ها می‌توانند علائم را به‌خوبی کنترل کنند، اما درمان کامل نیاز به بررسی تخصصی، تغییر سبک زندگی و گاهی داروهای سیستمیک دارد. توصیه می‌شود برای انتخاب دقیق‌ترین گزینه درمانی، با یک پزشک متخصص پوست مشورت کنید.

امپول برای درمان پسوریازیس

آمپول برای درمان پسوریازیس یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های درمانی برای کنترل علائم شدید یا مقاوم به درمان‌های موضعی و خوراکی است. این آمپول‌ها که عمدتا به دسته داروهای بیولوژیک تعلق دارند، مستقیماً بر سیستم ایمنی بدن اثر می‌گذارند و تولید بیش‌ازحد سلول‌های پوستی را مهار می‌کنند. مهم‌ترین آمپول‌های مورد استفاده در درمان این بیماری عبارتند از:

1. آدالیمومب (Adalimumab) – با نام تجاری Humira، یکی از پرکاربردترین بیولوژیک‌ها در درمان این بیماری متوسط تا شدید است.

2. اتانرسپت (Etanercept) – با نام تجاری Enbrel، مناسب برای بزرگسالان و حتی کودکان مبتلا به پسوریازیس پلاکی.

3. اگزکیزومب (Ixekizumab) – دارویی بسیار مؤثر برای پسوریازیس شدید، با اثرگذاری سریع بر پلاک‌ها و خارش پوست.

4. اوسکینیزوماب (Ustekinumab) – با نام تجاری Stelara، گزینه‌ای مناسب برای افرادی که به سایر درمان‌ها پاسخ نداده‌اند.

5. گوسلکومب (Guselkumab) – از جدیدترین داروهای بیولوژیک با اثربخشی طولانی‌مدت و عوارض جانبی کمتر.

این آمپول‌ها معمولاً به‌صورت زیرجلدی تزریق می‌شوند و باید تحت نظر پزشک متخصص مصرف گردند تا ضمن کنترل بیماری، از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری شود.

تفاوت اگزما و پسوریازیس

تفاوت اگزما و پسوریازیس بیشتر در نوع التهاب، ظاهر ضایعات و علت زمینه‌ای آن‌ها نهفته است. پسوریازیس یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های پوستی حمله کرده و باعث رشد سریع و تجمع سلول‌ها روی سطح پوست می‌شود؛ این امر منجر به ایجاد پلاک‌های ضخیم، نقره‌ای و پوسته‌پوسته روی نواحی‌ای مثل آرنج، زانو، پوست سر و کمر می‌گردد. در مقابل، اگزما (درماتیت آتوپیک) بیشتر به علت واکنش بیش‌ازحد پوست به محرک‌های محیطی یا آلرژن‌ها ایجاد می‌شود و معمولا با خارش شدید، التهاب، قرمزی و ترک خوردن پوست همراه است.

همچنین اگزما معمولا در دوران کودکی آغاز می‌شود و با گذشت زمان ممکن است بهبود یابد، در حالی‌ که این بیماری اغلب در بزرگسالی ظاهر می‌شود و ماهیتی مزمن و ماندگار دارد. از نظر ظاهری هم، پوست در پسوریازیس حالت پوسته‌دار و براق دارد، اما در اگزما بیشتر خشک، ترک‌خورده و قرمز است. تشخیص دقیق بین این دو بیماری به معاینه تخصصی توسط پزشک پوست نیاز دارد، زیرا روش‌های درمانی آن‌ها نیز متفاوت است.

🥗 برای درمان پسوریازیس چه بخوریم؟

رژیم غذایی یکی از عواملی است که می‌تواند تأثیر زیادی بر بهبود یا تشدید علائم پسوریازیس داشته باشد. برخی از مواد غذایی می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی کمک کنند. در مقابل، برخی از غذاها می‌توانند باعث تشدید علائم شوند. در جدول زیر، بهترین مواد غذایی برای کمک به درمان این بیماری و مواد غذایی که باید از آن‌ها پرهیز کرد، آمده است.

با رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مصرف مواد غذایی مفید، می‌توانید از شدت علائم این بیماری کاسته و روند بهبود پوست خود را تسریع کنید. همچنین مهم است که تحت نظر پزشک متخصص و مشاور تغذیه قرار بگیرید تا یک رژیم غذایی مناسب برای شرایط خاص شما تنظیم شود.

پس

سوالات متداول

1. آیا پسوریازیس قابل درمان است؟
   این بیماری مزمن است که تاکنون درمان قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال، روش‌های درمانی مختلفی از جمله داروهای موضعی، داروهای سیستمیک، و درمان‌های بیولوژیک می‌توانند به کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.

2. آیا پسوریازس مسری است؟
   خیر، یک بیماری خودایمنی است و از طریق تماس فیزیکی یا به‌طور مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. این بیماری نتیجه عملکرد نادرست سیستم ایمنی بدن است.

3. چه عواملی ممکن است علائم پسوریازس را تشدید کنند؟
   برخی از عوامل می‌توانند علائم این بیماری را تشدید کنند، از جمله استرس، عفونت‌ها، تغییرات آب و هوا (مانند هوای سرد و خشک)، مصرف الکل، کشیدن سیگار و حتی مصرف بعضی داروها.

4. آیا رژیم غذایی در درمان پسوریازی تأثیر دارد؟
   بله، رژیم غذایی می‌تواند نقش مهمی در کنترل علائم این بیماری ایفا کند. مصرف مواد غذایی ضد التهابی مانند ماهی‌های چرب، سبزیجات، و میوه‌های تازه می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود وضعیت پوست کمک کند.