درمان بواسیر و آنچه باید بدانید
درمان بواسیر و آنچه باید بدانید بواسیر یا هموروئید به تورم وریدهای کانال مقعد گفته می‌شود و یکی از مشکلات رایج روده‌ای است.
بواسیر بسته به محل تشکیل آن بر دو نوع داخلی و خارجی است و درمان بواسیر یا هموروئید باتوجه‌به نوع و شدت آن صورت می‌پذیرد. عوامل گوناگونی در پیدایش بواسیر دخیل هستند که مهم‌ترین آنها اعمال فشار به روده در هنگام عمل دفع است. شایع‌ترین علائم بواسیر (داخلی و خارجی)، خونریزی، خارش و درد است.
تشخیص آن معمولاً توسط پزشک با پرسیدن تاریخچه بیماری و معاینه فیزیکی انگشتی انجام می‌شود و تأیید آن به کمک روش‌هایی مانند سیگموئید و سکو پی و کول ونوس کو پی صورت می‌گیرد. درمان بواسیر به دو صورت غیرجراحی (شامل درمان‌های خانگی، دارویی و فیکساتورها) و جراحی (هموروئید کت و می) است که انتخاب آنها به تشخیص پزشک و بر اساس وضعیت بیماری انجام می‌پذیرد.
فهرست عناوین
درمان بواسیر یا هموروئید و آنچه باید بدانید
بواسیر یا هموروئید به تورم وریدهای کانال مقعد گفته می‌شود و یکی از مشکلات رایج روده‌ای است. گاهی اوقات، دیواره این رگ‌های خونی به‌قدری نازک می‌شود که برجسته می‌شوند و مخصوصاً هنگام عمل دفع تحریک‌پذیر می‌شوند و به همین دلیل است که هموروئیدها یکی از مهم‌ترین دلایل خونریزی مقعدی هستند. هموروئیدها غالباً به‌خودی‌خود از بین می‌روند. در غیر این صورت باید به درمان آنها اقدام نمود. درمان بواسیر باتوجه‌به نوع و شدت آن، به روش‌های گوناگونی صورت می‌پذیرد.
بواسیر داخلی و بواسیر خارجی
درصورتی‌که تورم در رگ‌های درون کانال مقعد اتفاق بیفتد، به آن بواسیر داخلی و اگر تورم رگ‌ها در نزدیکی دهانه مقعد رخ‌داده باشد، به آن بواسیر خارجی گفته می‌شود. بواسیر داخلی معمولاً بدون درد، اما غالباً خونریزی دهنده است و چون در داخل رکتوم واقع شده، قابل‌دیدن یا لمس نیست. البته، گاهی به خارج از مقعد بیرون‌زدگی پیدا می‌کند و به‌اصطلاح پرولاپس می‌شود. درحالی‌که بواسیر خارجی در زیر پوست مقعد قرار دارد و چون در آنجا اعصاب حسی بیشتری برای درد وجود دارد، می‌تواند دردناک باشد. احتمال اینکه فردی به طور هم‌زمان دارای هر دو نوع هموروئید داخلی و خارجی باشد دورازذهن نیست.
عوامل ایجادکننده بواسیر
فشار زیاد به وریدهای ناحیه لگن و رکتوم باعث بواسیر می‌شود. به طور معمول، بافت داخل مقعد برای کمک به کنترل حرکات روده پر خون است و اگر هنگام عمل دفع تحت‌فشار قرار بگیرد (به دلیل یبوست یا نشستن طولانی در توالت)، رگ‌های ناحیه متورم و کشیده می‌شوند. اسهال یا یبوست، بارداری، و اضافه‌وزن از سایر عواملی هستند که می‌توانند فشار وارده بر وریدهای کانال مقعدی را افزایش دهند.
علائم بواسیر
شایع‌ترین علائم بواسیر (داخلی و خارجی) عبارت‌اند از:
- خونریزی حین عمل دفع
- خارش
- درد ناحیه رکتوم، به‌ویژه هنگام تمیزکردن
دلیل عمده ایجاد بواسیر فشار زیاد به مقعد در هنگام عمل دفع است
علائم بواسیر داخلی
در بواسیر داخلی، بعد از عمل دفع رگه‌هایی از خون قرمز روشن روی کاغذتوالت، یا خون قرمز روشن در کاسه توالت و روی سطح مدفوع مشاهده می‌شود. بواسیر داخلی معمولاً بدون درد است، اما در صورت پرولاپس شدن و فشار به عضلات مقعد، می‌تواند دردناک باشد.
علائم بواسیر خارجی
بواسیر خارجی به‌واسطه وجود برجستگی‌های اطراف مقعد شناسایی می‌شود. این توده‌ها دردناک هستند و آنها را می‌توان با لمس احساس کرد.
بواسیر خارجی ترومبوز
اگر بواسیر خارجی تحریک شود، خون درون رگ‌های آن لخته شده، به شکل یک توده دردناک در می‌آید. ممکن است این توده باعث متوقف‌شدن جریان خون و ایجاد ترومبوز گردد و در این حالت، به آن بواسیر ترومبوزه گفته می‌شود. رنگ بواسیر ترومبوزه آبی مایل به بنفش بوده، با درد شدید، خارش، و خونریزی همراه است. لخته ایجاد شده معمولاً جذب یا دفع می‌شود و درد آن تسکین پیدا می‌کند. ولی از خود آثاری به جا می‌گذارد (Skin tag) که آنها را می‌توان با جراحی از بین برد.
تشخیص بواسیر
پزشک معمولاً با پرسیدن تاریخچه بیماری و معاینه فیزیکی انگشتی (Digital rectal exam) می‌تواند بواسیر را تشخیص دهد. اما اگر در معاینه علت مشکل دقیقاً مشخص نشود، پزشک ممکن است از ابزارهایی مانند سیگموئیدوسکوپ برای بررسی یک سوم پایینی روده بزرگ، یا از کولونوسکوپ برای بررسی کل روده بزرگ استفاده کند.
درمان بواسیر
درمان بواسیر شامل روش‌های غیرجراحی، و روش‌های جراحی است. بیشتر هموروئیدها را می‌توان با تغییراتی ساده در عادات مربوط به شیوه زندگی درمان کرد و اکثر آنها نیازی به جراحی یا درمان دیگری ندارند مگر اینکه بسیار بزرگ و دردناک باشند.
روش‌های غیر جراحی در درمان بواسیر و روش‌های خانگی در درمان بواسیر
درمان‌های خانگی عمدتاً شامل ایجاد عادات سالم روده است. این درمان‌ها به تسکین علائم تورم، درد و خارش کمک و از بدتر شدن آنها جلوگیری می‌کنند. درمان‌های خانگی بواسیر برای اکثر افراد موثر است و شامل اقدامات زیر می‌باشد:
- افزایش مصرف فیبر غذایی و مایعات
- استفاده از نرم کننده‌های مدفوع
- استفاده از کمپرس یخ، چند بار در روز و هر بار 10 دقیقه
- نشستن در وان آب گرم (حمام سیتز) چند بار در روز، هر بار حدود 15 دقیقه خصوصاً بعد از عمل دفع
درمان‌های خانگی نظیر حمام سیتز به تسکین علائم بواسیر کمک می‌کنند
سایر اقدامات خانگی
- استراحت در رختخواب (زنان باردار بهتر است به پهلو بخوابند و برای سایرین، خوابیدن روی شکم با بالش زیر پهلو به کاهش تورم کمک می‌کند)
- اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی مدت و خودداری از بلند کردن اجسام سنگین در هنگام تحریک بواسیر
- استفاده از لباس زیر نخی و گشاد برای جلوگیری از تجمع رطوبت، تحریک هموروئید و کاهش فشار بر ناحیه مقعد
- استفاده از صابون‌های فاقد رنگ و بو
- اجتناب از مالیدن ناحیه مقعد در هنگام نظافت
داروها در درمان بواسیر
داروها می‌توانند به تسکین علائم بواسیر کمک کنند. طبق توصیه پزشک استفاده از داروهای بدون نسخه زیر کمک کننده است:
- مسکن‌های بدون نسخه شامل استامینوفن، آسپرین و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، جهت کاهش درد و تورم
- پمادهای محافظت کننده از پوست مانند اکسید روی یا وازلین، این پمادها باعث جلوگیری از ایجاد آسیب بیشتر و کاهش خارش می‌شوند.
- شیاف‌ها برای از بین بردن تحریک و روان سازی کانال مقعدی در حین حرکات روده (توجه کنید که برخی از این محصولات حاوی موادی هستند که استفاده طولانی مدت از آنها می‌تواند به بافت‌های مقعدی آسیب برساند).
- پماد هیدروکورتیزون (نوعی داروی استروئیدی که التهاب و خارش را تسکین می‌دهد). این محصولات نباید بیش از 2 هفته استفاده شوند، زیرا می‌توانند پوست را نازک کنند.
- داروهای حاوی بی حس کننده موضعی، این محصولات اغلب پسوند ” Cain ” دارند و به تسکین درد کمک می‌کنند، البته به شرطی که فرد به آنها حساسیت نداشته باشد.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن جهت کاهش درد و تورم بواسیر تجویز می‌شوند
روش‌های تثبیت کننده (fixative procedures) در درمان بواسیر
هدف از به کار بردن این روش‌ها کاهش خون رسانی به بواسیر، به امید کوچک شدن و از بین رفتن آن است. جای زخم (بافت اسکار) باقی مانده از این روش‌ها به نوبه خود از بافت مقعدی حمایت، و از ایجاد هموروئید جدید جلوگیری می‌کند. این روش‌ها در درمان بواسیر داخلی، برای افراد بالای 70 سال و افرادی که از سلامت خوبی برخوردار نیستند به کار می‌روند، و عبارتند از:
- بستن با نوار یا باند لیگاسیون پلاستیکی (rubber band ligation): در این روش، پایه هموروئید با نوارهای لاستیکی بسته شده، جریان خون به آن را قطع می‌کند. به طوری که هموروئید کوچک شده، می‌میرد و بعد از حدود یک هفته، می‌افتد.
- درمان انعقادی (coagulation therapy)، در این روش با استفاده از گرما، لیزر یا جریان الکتریکی هموروئید تخریب و آثار آن به شکل بافت اسکار باقی می‌ماند. بافت اسکار خونرسانی به بواسیر را قطع می‌کند تا کوچک شود و از بین برود.
باند لیگاسیون از موثرترین درمان‌های تثبیت کننده بواسیر است
روش‌های جراحی در درمان بواسیر
بیشتر هموروئیدها نیازی به جراحی ندارند. جراحی معمولاً فقط برای انواع شدید و در موارد زیر در نظر گرفته می‌شود:
- در صورت عدم موفقیت سایر درمان‌ها
- وقتی علائم چنان آزار دهنده باشند که زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
- وقتی هموروئید باعث ایجاد یک وضعیت اضطراری پزشکی مانند خونریزی کنترل نشده، یا وجود خون و چرک در مقعد، همراه با درد شدید مقعدی شود.
- برای بواسیرهای بزرگ، یا زمانی که چندین بواسیر کوچک وجود دارد.
هموروئیدکتومی ممکن است نتایج طولانی مدت بهتری نسبت به روش‌های فیکساتیو ارائه دهد. اما زمان بهبودی در جراحی طولانی‌تر است. بعلاوه، جراحی معمولاً دردناک‌تر پر عارضه تر است. گاهی اوقات ترکیبی از روش‌های درمانی (مثلاً روش تثبیت کننده توام با روش جراحی) برای درمان بواسیر موثرتر است.
جراحی بواسیر (هموروئیدکتومی) به عنوان آخرین گزینه و در صورت عدم موفقیت سایر روش‌ها به کار گرفته می‌شود
درمان بواسیر خارجی ترومبوزه
بواسیر خارجی در صورت بزرگ بودن تنها با جراحی برداشته می‌شود و اگر در آن لخته خون ایجاد شده باشد (هموروئید ترومبوزه)، ممکن است برای تسکین درد نیاز به برداشتن لخته باشد. برداشتن لخته یک روش سرپایی است و در مطب پزشک یا و با بیحسی موضعی انجام می‌شود. پزشک در محل توده یک برش کوچک ایجاد می‌کند تا لخته را برداشته و فشار و درد را کاهش دهد.
از خدمات کیلینیک تهرانی ما مشاوره بگیرید
مرکز تخصصی لیزر بیماری‌های نشیمنگاهی
کلینیک تهرانی مجهزترین مرکز درمان بیماری‌های نشیمنگاهی با لیزر می‌باشد.
- لیزر بواسیر یا هموروئید
- لیزر آبسه مقعدی
- لیزر شقاق مقعدی
- لیزر فیستول مقعدی
- لیزر کیست مویی
- لیزر پرولاپس رکتوم
- لیزر زگیل تناسلی
تخصص ما در کلینیک تهرانی
درمان قطعی بیماری‌های نشیمنگاهی (لیست بالا) و رضایت کامل بیمار می‌باشد.
شماره‌های تماس
✆ 09120225954
✆ 02188779148
✆ 02188856972
هفت روز هفته، ۲۴ ساعت شبانه‌روز پاسخگوی شما هستیم.
- مراجعه حضوری فقط با تعیین وقت قبلی امکان‌پذیر است.
شما کاربران گرامی می‌توانید از طریق شماره‌های داخل سایت یا از صفحه تماس با ما به صورت 24 ساعته و کاملاً رایگان با این مرکز در ارتباط باشید.
برای شما آرزوی سلامتی داریم.