درمان بواسیر
فهرست عناوین
بواسیر چیست؟
درمان بواسیر بریدگی یا زخم کوچکی در خطوط مجرای مقعد است و در انگلیسی به آن هموروئید (hemorrhoid) نیز می گویند. این زخم در پوست موجب درد شدید و مقداری خون رقیق به هنگام اجابت مزاج یا بعد از آن می شود. در موارد زیادی این بریدگی ممکن است آنقدر عمیق باشد که به بافت ماهیچه زیر پوست برسد.
درمان بواسیر معمولا بیماری جدی نیست. در هر سنی ممکن است به آن دچار شوید. اغلب در کودکان و نوزادان که دچار یبوست می شوند بیشتر رایج است.
در بیشتر موارد زخم خود به خود طی چهار الی شش هفته درمان می شود. در مواردی که زخم بیشتر از هشت هفته ادامه داشت، بیماری مزمن است.
بعضی مراقبت ها می تواند در درمان و کاهش علائم موثر باشد که از جمله آنها می توان به مسهل ها و مسکن های موضعی اشاره نمود.
اگر بواسیر با این درمان ها بهبود نیافت ممکن است به جراحی بواسیر احتیاج داشته باشید. یا پزشک شما ممکن است لازم باشد به دنبال اختلال های مرتبطی باشد که موجب بروز بواسیر شده اند.
علائم بواسیر چه چیز هایی می تواند باشد؟
بواسیر می تواند یک یا چند مورد از نشانه های زیر را در فرد بیمار ایجاد کند :
- زخم قابل مشاهده اطراف مقعد
- علامت پوستی یا برآمدگی کوچکی از پوست نزدیک زخم
- درد شدیدی در ناحیه مقعد هنگام اجابت مزاج
- نواری از خون روی مدفوع یا روی دستمال توالت بعد از اجابت مزاج
- سوزش یا خارش در ناحیه مقعد
چه چیزهایی موجب بروز بواسیر می شوند؟
بواسیر در بیشتر موارد به دلیل عبور حجم زیاد یا سفت مدفوع از مجرای مقعد اتفاق می افتد. یبوست مزمن یا اسهال مکرر نیز می توانند پوست اطراف مقعد را زخم کنند. دیگر عوامل شایع شامل موارد زیر است:
- فشار زیاد در اثر زایمان یا اجابت مزاج
- بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون
- کاهش جریان خون در ناحیه مقعدی
- تنگ شدگی یا گرفتگی ماهیچه های اسفنکتر مقعدی
در مواردی نادر بواسیر می تواند در اثر عوامل زیر پیشرفت کند:
- سرطان مقعدی
- ایدز
- سل
- سیفلیس
- تبخال
چه کسانی در معرض خطر بواسیر قرار دارند؟
بواسیر در دوران نوزادی شایع است. اشخاص بالغ نیز به علت کاهش جریان خون در ناحیه ی مقعدی امکان ابتلا به بواسیر دارند. زنان به دلیل تحمل فشار زیاد در طی زایمان و پس از آن در معرض خطر این بیماری می باشند.
افراد با بیماری های التهابی روده نیز ریسک بالایی در عمل بواسیر دارند. التهابی که در خطوط روده ایجاد می شود بافت اطراف مقعد را بیشتر در معرض زخم و پارگی قرار می دهد.
افراد با یبوست مداوم نیز در معرض خطر بواسیر می باشند. فشار و عبور حجم زیاد و سفت مدفوع از شایع ترین عوامل بواسیر هستند.
بواسیر چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک معمولا می تواند به سادگی با معاینه ی ناحیه ی اطراف مقعد بواسیر را تشخیص دهد. هرچند ممکن است بخواهد برای اطمینان یک تست مقعدی نیز انجام دهد.
طی این تست پزشک شما ممکن است یک آنوسکوپ وارد راست روده کند تا زخم را راحت تر ببیند. این ابزار پزشکی شیلنگ باریکی است که به پزشک اجازه می دهد داخل مجرای مقعدی را ملاحظه کند.
در برخی موارد برای ارزیابی دقیق علائم بیماری ممکن است لازم باشد آندوسکوپی انجام دهید.
روند درمان بواسیر
برای بیشتر انواع بواسیر احتیاجی به درمان نیست. بعضی مراقبت های خانگی می توانند موثر باشند و علائم آزاردهنده ناشی از بواسیر را تسکین بدهند. در خانه می توانید با روش های زیر به درمان بواسیر بپردازید:
- استفاده از نرم کننده های مدفوع بدون نسخه ی پزشک
- نوشیدن مایعات
- مصرف مکمل های فیبری و خوردن غذاهای فیبردار مانند میوه ها و سبزیجات خام
- حمام سیتز (حمامی که در آن تنها نشیمنگاه و مقعد در آب است) برای آزاد کردن ماهیچه های مقعد، تسکین سوزش و افزایش جریان خون به ناحیه مقعدی
- استعمال پماد نیتروگلیسیرین برای افزایش جریان خون در ناحیه یا کرم هیدروکورتیزون، مانند کورتیزون 10، برای کمک به تسکین التهاب
استفاده از مسکن های موضعی برای درمان بواسیر مانند لیدوکایین برای تسکین ناراحتی در مقعد
اگر علائم طی دو هفته از درمان تسکین نیافت برای معاینه ی بهتر و درمان بواسیر به پزشک مراجعه کنید. با مراجعه به پزشک اطمینان پیدا می کنید که تشخیص درست بوده و به شما درمان های دیگری نیز تجویز می کند.
جراحی بواسیر
اگر بواسیر با درمان های ذکر شده بهبود نیافت، ممکن است پزشک شما عمل بواسیر (اسفنکترتومی) را تجویز کند. در این روش سنتی جراحی بواسیر یک برش کوچک در اسفنکتر مقعد ایجاد می کنند تا ماهیچه های آن ناحیه آزاد و شل شود. ماهیچه ی شل شده باعث درمان بواسیر می شود. بعد از عمل جراحی حدود دو تا چهار هفته زمان لازم است تا عارضه درمان شود.
روش دیگر به نام هموروئیدکتومی شناخته شده است و در آن قسمت برجستگی هموروئیدی را برش می دهند. نسبت به روش های دیگر درد کمتری دارد و ناحیه ی جراحی سریعتر بهبود پیدا می کند. اما در این روش احتمال بیشتری وجود دارد که علائم برگردند.
پس از عمل , درمان بواسیر حدود یک تا دو روز بنا به تشخیص پزشک جراح به استراحت نیاز دارید. پس از جراحی بواسیر حدود ده روز نیز باید روزانه به مدت 15 دقیقه حمام سیتز (نشستن در لگن آب ولرم) داشته باشید.
لیزر بواسیر
روش دیگر عمل جراحی بواسیر به وسیله ی لیزر می باشد. لیزر همان کار اسفنکتروتومی را انجام میدهد. این روش تقریبا بدون خونریزی انجام می شود و جراح کنترل خوبی روی ناحیه ی عمل دارد. به علاوه اینکه بافت های مرده ی زخم با لیزر پاکسازی می شوند که از ناراحتی های طولانی مدت در ناحیه مقعد جلوگیری می کند و سریع تر بهبود پیدا می کند. جراحی بواسیر با لیزر بدون بیهوشی و به صورت سرپایی انجام می شود و پس از جراحی نیازی به بستری نیست. این روش عوارضی ندارد و به مدت کوتاه تری نسبت به دیگر جراحی ها انجام می شود.
هزینه جراحی بواسیر
یکی از سوالات متداولی که ممکن است در مورد جراحی بواسیر داشته باشید هزینه ی آن است. باید در نظر داشته باشید که هزینه عمل بواسیر به روش سنتی و روش جراحی با لیزر بستگی به مهارت و تجربه ی پزشک متخصص، مورد نظر و میزان پیشرفت و پیچیدگی عارضه است. نوع بواسیر (داخلی یا خارجی) نیز در تعیین مقدار هزینه ی جراحی بواسیر تاثیرگذار است.
ممکن است تصور کنید که روش لیزر هزینه ی به مراتب بیشتری نسبت به روش سنتی دارد. در روش سنتی معمولا پس از عمل جراحی به مدت دو روز بستری لازم است که خود موجب افزایش هزینه ها می شود. روش سنتی استراحت به مدت دو هفته، خونریزی و درد به همراه دارد. اما در روش لیزر بواسیر فرد بیمار نیازی به بستری ندارد و می تواند سریع تر به امور روزانه ی خود بپردازد. بنابراین چندان تفاوتی در هزینه ها وجود نخواهد داشت.
چگونه از بروز بواسیر جلوگیری کنیم؟
همیشه نمی توان از بروز بواسیر پیشگیری کرد، اما می توانید با رعایت موارد زیر خطر ابتلا به آن را کاهش دهید:
- خشک نگه داشتن ناحیه ی مقعد
- پاک کردن آرام ناحیه ی مقعد با صابون ملایم و آب گرم
- نوشیدن مایعات به اندازه کافی، خوردن غذاهای فیبردار و ورزش منظم برای جلوگیری از یبوست
- درمان به موقع اسهال
- تعویض مکرر پوشک نوزاد