زگیل چیست | انواع + نحوه انتقال | راه های پیشگیری و درمان

مواجهه با زگیل های ناخوشایند، تجربه‌ای رایج برای بسیاری از افراد است. این توده‌های کوچک پوست که گاهی به صورت برجستگی‌های عفونی پوست ظاهر می‌شوند، گرچه اغلب بی‌خطر هستند، اما می‌توانند باعث ناراحتی یا کاهش اعتماد به نفس شوند. درک ماهیت این بیماری پوستی ویروسی اولین قدم برای مدیریت صحیح آن‌ها است.

در حالی که بسیاری از این تغییرات پوستی خوش‌خیم روی دست‌ها یا پاها ظاهر می‌شوند، برخی انواع خاص، مانند انواع مربوط به ناحیه تناسلی، نیازمند توجه پزشکی تخصصی هستند. این نوع خاص از عفونت، در ناحیه حساس نشیمنگاهی رخ می‌دهد و باید توسط متخصص بررسی شود. کلینیک تهرانی به عنوان مرکزی پیشرو در درمان بیماری‌های نشیمنگاهی، خدمات تخصصی برای تشخیص و درمان زگیل تناسلی و سایر عارضه‌های مرتبط را با استفاده از متدهای روز ارائه می‌دهد.

زگیل چیست

زگیل (Wart) یک توده کوچک و سفت پوستی است که در واقع رشد خوش‌خیم سلول‌ها در لایه بالایی پوست (اپیدرم) محسوب می‌شود. عامل اصلی ایجاد این برجستگی‌های عفونی پوست، خانواده‌ای از ویروس‌ها به نام ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است. این ویروس باعث می‌شود سلول‌های پوست سریع‌تر از حد معمول تکثیر شوند.

این ضایعات پوستی معمولا بافتی زبر دارند و اغلب به صورت برآمدگی‌های روی دست و پا دیده می‌شوند، اگرچه می‌توانند در هر نقطه‌ای از بدن ظاهر شوند. درک اینکه ماهیت این زائده ها چیست، به ما کمک می‌کند تا بدانیم چرا این عارضه‌ها گاهی اوقات مسری هستند یا پس از درمان دوباره عود می‌کنند.

NHS Inform وب سایت نظام سلامت عمومی دولتی اسکاتلند درباره علت ابتلا به ضایعات ویروس پاپیلوما چنین بیان می کند:

زیگیل‌ها توسط گونه‌های خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند . گونه‌های مختلف زیادی از HPV وجود دارد و این گونه‌ها باعث ایجاد انواع مختلفی از این زائده ها می‌شوند. HPV باعث ایجاد کراتین (پروتئین سخت) بیش از حد در لایه بالایی پوست (اپیدرم) می‌شود.

زگیل چگونه به وجود می آید

این بیماری پوستی ویروسی زمانی آغاز می‌شود که ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) راهی برای ورود به لایه بالایی پوست پیدا می‌کند. این اتفاق معمولا از طریق یک خراش کوچک، بریدگی یا هرگونه شکاف پوستی، حتی اگر با چشم غیرمسلح دیده نشود، رخ می‌دهد. پس از ورود، ویروس شروع به تکثیر کرده و باعث رشد غیرطبیعی سلول‌ها می‌شود.

انتقال این عفونت ویروسی پوست می‌تواند از طریق تماس مستقیم پوست با پوست فرد آلوده یا از طریق تماس با سطوح آلوده مانند کف رختکن‌ها، استخرها یا حوله‌های مشترک صورت گیرد. البته، همه افرادی که با HPV تماس پیدا می‌کنند دچار ضایعه نمی‌شوند؛ قدرت سیستم ایمنی فرد نقش مهمی در این دارد که زگیل چگونه به وجود می آید و آیا بدن می‌تواند ویروس را قبل از ایجاد ضایعه، مهار کند یا خیر.

• تماس مستقیم پوستی با فردی که دارای این ضایعات پوستی است.
• لمس سطوح مرطوب و آلوده به HPV، مانند اطراف استخرها و حمام‌های عمومی.
• استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند حوله، تیغ یا ناخن‌گیر.
• گاز گرفتن ناخن‌ها یا کندن پوست اطراف آن‌ها، که باعث ایجاد دروازه‌های ورود برای ویروس می‌شود.
• انتقال ویروس از یک قسمت بدن به قسمت دیگر توسط خود فرد (Autoinoculation).

انواع زگیل

ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) سویه‌های مختلفی دارد (بیش از 100 نوع)، و نوع سویه‌ای که باعث عفونت ویروسی پوست می‌شود، تعیین کننده شکل و محل بروز ضایعه است. به همین دلیل، توده‌های کوچک پوست می‌توانند از نظر ظاهری، از برجستگی‌های گنبدی شکل گرفته تا ضایعات صاف یا حتی رشته‌ای، متفاوت باشند.

شناسایی انواع زگیل برای انتخاب روش درمانی مناسب، حیاتی است. در حالی که برخی افراد به درمان خانگی توده‌های پوستی روی می‌آورند، بسیاری از این ضایعات، به‌ویژه انواع مقاوم یا حساس، نیازمند روش‌های تخصصی‌تری مانند درمان ضایعات پوستی با فریز (کرایوتراپی) یا لیزر هستند تا به طور کامل ریشه‌کن شوند.

• زیگیل معمولی (Common Warts): اغلب به صورت برآمدگی‌های روی دست و پا (به‌ویژه انگشتان و اطراف ناخن‌ها) ظاهر می‌شوند. سطحی خشن و گنبدی شکل دارند.
• میخچه کف پا (Plantar Warts): این توده‌های کوچک پوست در کف پا رشد می‌کنند. به دلیل فشار ناشی از راه رفتن، معمولا صاف هستند و به داخل پوست رانده می‌شوند و می‌توانند دردناک باشند.
• زیگیل‌های صاف (Flat Warts): کوچک‌تر و صاف‌تر از انواع دیگر هستند. ممکن است به تعداد زیاد (20 تا 100 عدد) روی صورت، گردن، دست‌ها یا پاها ظاهر شوند.
• زیگیل‌های نخی شکل (Filiform Warts): شبیه رشته‌های بلند یا انگشتان کوچک هستند و اغلب به سرعت روی صورت، اطراف دهان، بینی یا چشم‌ها رشد می‌کنند.
• زیگیل ناحیه تناسلی (Genital Warts): یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی (STI) که در نواحی مرطوب تناسلی و مقعدی ظاهر می‌شود و نیازمند درمان تخصصی پزشکی است.

میخچه کف پا (Plantar Warts)

این نوع از توده‌های کوچک پوست به طور خاص در کف پاها، به ویژه در نواحی تحمل‌کننده وزن مانند پاشنه یا سینه پا، ایجاد می‌شوند. برخلاف سایر برآمدگی‌های روی دست و پا، فشاری که هنگام راه رفتن به کف پا وارد می‌شود، باعث می‌گردد میخچه کف پا به سمت داخل پوست رشد کند و اغلب با یک لایه پوست ضخیم و سفت (پینه) پوشانده شود.

این ضایعات پوستی می‌توانند بسیار دردناک باشند و حسی شبیه به راه رفتن روی سنگریزه ایجاد کنند. شناسایی آن‌ها گاهی با دیدن نقاط سیاه کوچک در مرکز ضایعه (مویرگ‌های خونی لخته شده) امکان‌پذیر است. به دلیل ماهیت این عفونت ویروسی پوست و محل قرارگیری آن، درمان آن معمولا چالش‌برانگیزتر از انواع دیگر است و نیازمند مداخلات پزشکی، از جمله درمان ضایعات پوستی با فریز یا لیزر، می‌باشد.

زگیل معمولی (Common Warts)

برآمدگی‌های روی دست و پا، به‌ویژه در اطراف ناخن‌ها و روی انگشتان، شایع‌ترین محل بروز ضایعات پوستی ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) هستند. این توده‌های کوچک پوست که به عنوان زگیل معمولی شناخته می‌شوند، معمولا ظاهری گنبدی شکل، سفت و سطحی خشن (شبیه به گل‌کلم) دارند.

اگرچه این تغییرات پوستی خوش‌خیم اغلب بی‌ضرر هستند و گاهی خودبه‌خود ناپدید می‌شوند، اما می‌توانند از طریق تماس مستقیم یا دستکاری، به سایر نقاط بدن یا افراد دیگر منتقل شوند. برای مدیریت زیگیل معمولی، روش‌های مختلفی از درمان خانگی توده‌های پوستی (مانند استفاده از اسید سالیسیلیک) گرفته تا روش‌های کلینیکی مانند درمان ضایعات پوستی با فریز یا لیزر (کرایوتراپی) توسط پزشک توصیه می‌شود.

زگیل های صاف (Flat Warts)

زگیل های صاف، همان‌طور که از نامشان پیداست، ضایعات پوستی هستند که معمولا سطح صاف یا کمی برجسته دارند و بسیار کوچک‌تر از انواع دیگر هستند. رنگ آن‌ها می‌تواند از صورتی و قهوه‌ای روشن تا زرد متغیر باشد. این توده‌های کوچک پوست اغلب به تعداد زیاد (گاه تا 100 عدد) و به صورت خوشه‌ای ظاهر می‌شوند.

این نوع از بیماری پوستی ویروسی بیشتر در کودکان و نوجوانان، روی صورت، پشت دست‌ها و پاها (به‌ویژه در نواحی که اصلاح می‌شوند، مانند ریش در مردان یا پاها در زنان) دیده می‌شود. اگرچه زیگیل های صاف جزو تغییرات پوستی خوش‌خیم محسوب می‌شوند، اما به دلیل ظاهر شدن در نواحی حساس مانند صورت، می‌توانند از نظر زیبایی برای فرد آزاردهنده باشند و درمان آن‌ها گاهی دشوار است.

زگیل های نخی شکل (Filiform Warts)

این نوع از ضایعات پوستی ظاهری بسیار متمایز دارند؛ آن‌ها به صورت برجستگی‌های بلند، باریک و انگشت‌مانند یا نخی شکل از سطح پوست بیرون می‌زنند. زگیل های نخی شکل رشد سریعی دارند و اغلب در نواحی حساس مانند اطراف دهان، بینی، پلک‌ها و گردن ایجاد می‌شوند.

به دلیل شکل ظاهری و محل قرارگیری این توده‌های کوچک پوست، ممکن است به راحتی هنگام اصلاح صورت یا خشک کردن با حوله تحریک شده و باعث ناراحتی یا خونریزی شوند. برای این برجستگی‌های عفونی پوست، استفاده از درمان خانگی توده‌های پوستی به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و برای حذف ایمن آن‌ها باید حتما به پزشک مراجعه کرد تا از پخش شدن ویروس یا ایجاد اسکار جلوگیری شود.

زگیل ناحیه تناسلی (Genital Warts)

این عارضه یکی از شایع‌ترین انواع عفونت ویروسی پوست است که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود و توسط سویه‌های خاصی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) ایجاد می‌گردد. ضایعات پوستی ناشی از آن می‌توانند به صورت توده‌های کوچک پوست، نرم و همرنگ پوست یا کمی تیره‌تر، در نواحی تناسلی، کشاله ران و اطراف مقعد ظاهر شوند.

برخلاف سایر تغییرات پوستی خوش‌خیم که در این مطلب بررسی شدند، زگیل ناحیه تناسلی نیازمند توجه فوری و تخصصی پزشکی است. این برجستگی‌های عفونی پوست نه تنها به شدت مسری هستند، بلکه برخی از سویه‌های HPV مرتبط با آن‌ها، می‌توانند خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را در آینده افزایش دهند. بنابراین، تشخیص دقیق و مدیریت درمان در مراکز تخصصی (مانند کلینیک تهرانی که پیش‌تر ذکر شد) برای این نوع ضایعه ضروری است.

نحوه انتقال زگیل

بیماری پوستی ویروسی ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)، ماهیتی مسری دارد. این ضایعات پوستی می‌توانند از فردی به فرد دیگر یا از یک قسمت بدن فرد به قسمت دیگر منتقل شوند. تماس مستقیم پوست با پوست آلوده، شایع‌ترین راه سرایت است.

این عفونت ویروسی پوست برای انتقال، نیازمند یک نقطه ورود است. خراش‌های جزئی، بریدگی‌ها (مانند آسیب‌های ناشی از اصلاح)، یا پوست ترک‌خورده و مرطوب (مانند کف پاها در استخر)، دروازه‌های ایده‌آلی برای نفوذ HPV هستند. درک نحوه انتقال زگیل بسیار مهم است، زیرا برجستگی‌های عفونی پوست می‌توانند از طریق تماس با سطوح آلوده مانند حوله، کفپوش رختکن یا وسایل مانیکور نیز گسترش یابند.

• تماس مستقیم پوست با پوست: دست دادن یا لمس توده‌های کوچک پوست فرد مبتلا.
• تماس با سطوح آلوده: راه رفتن با پای برهنه در مکان‌های عمومی مرطوب مانند استخرها و حمام‌های عمومی.
• استفاده از وسایل مشترک: استفاده از حوله، تیغ، دمپایی یا ناخن‌گیر فردی که دارای این ضایعات پوستی است.
• انتقال از خود (Autoinoculation): دستکاری، خراشیدن یا کندن ضایعه و لمس قسمت دیگری از بدن، که باعث گسترش برآمدگی‌های روی دست و پا یا سایر نواحی می‌شود.
• تماس جنسی: (مخصوص نوع تناسلی) انتقال از طریق تماس جنسی پوست به پوست.

راه های پیشگیری از ابتلا به زگیل

جلوگیری از عفونت ویروسی پوست ناشی از HPV، عمدتا بر رعایت بهداشت و محافظت از سد پوستی متمرکز است. از آنجایی که این ویروس در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کند، خشک نگه داشتن پوست و محافظت از آن در برابر بریدگی و خراش، اقدامی اساسی است.

برای کاهش خطر مواجهه با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)، به‌ویژه در مکان‌های عمومی، پوشیدن دمپایی یا صندل در اطراف استخرها، رختکن‌ها و حمام‌های عمومی ضروری است. علاوه بر این، شناخت راه های پیشگیری از ابتلا به زگیل شامل اجتناب از دستکاری ضایعات پوستی (چه برای خود و چه دیگران) و عدم اشتراک‌گذاری وسایل بهداشتی شخصی است.

• از راه رفتن با پای برهنه در مکان‌های عمومی مرطوب خودداری کنید.
• وسایل شخصی مانند حوله، تیغ و جوراب را به اشتراک نگذارید.
• توده‌های کوچک پوست موجود را نَکَنید یا نخراشید تا از گسترش آن‌ها جلوگیری شود.
• در صورت داشتن بریدگی یا خراش روی پوست، آن را تمیز و پوشیده نگه دارید.
• ناخن‌های خود را نجوید و پوست اطراف آن‌ها را نکنید.
• برای پیشگیری از انواع تناسلی، واکسیناسیون HPV و رعایت روابط جنسی ایمن توصیه می‌شود.

روش های درمان زگیل

اگرچه بسیاری از تغییرات پوستی خوش‌خیم ناشی از HPV ممکن است در طول زمان (ماه‌ها یا حتی سال‌ها) خودبه‌خود از بین بروند، اما درمان می‌تواند این روند را تسریع کند، درد را کاهش دهد و از گسترش ضایعات پوستی به دیگران یا سایر نقاط بدن جلوگیری کند.

انتخاب روش های درمان زگیل به نوع ضایعه، محل آن، وسعت و پاسخ بیمار به درمان‌های قبلی بستگی دارد. گزینه‌ها از درمان خانگی توده‌های پوستی با محلول‌های بدون نسخه (مانند اسید سالیسیلیک) تا روش‌های پیشرفته کلینیکی مانند درمان ضایعات پوستی با فریز یا لیزر متغیر است که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند.

• اسید سالیسیلیک: درمان‌های موضعی بدون نسخه که به تدریج لایه‌های ضایعه را حل می‌کنند.
• کرایوتراپی (فریز کردن): استفاده از نیتروژن مایع برای انجماد و تخریب بافت.
• لیزر درمانی: استفاده از پرتو نور متمرکز برای سوزاندن و از بین بردن بافت.
• الکتروکوتر (سوزاندن): استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن ضایعه.
• جراحی جزئی: تراشیدن یا بریدن ضایعه توسط پزشک.
• ایمونوتراپی: تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با ویروس.

درمان زگیل با فریز کردن (کرایوتراپی)

کرایوتراپی یا درمان ضایعات پوستی با فریز، یکی از رایج‌ترین روش‌های کلینیکی برای از بین بردن توده‌های کوچک پوست است. در این روش، پزشک نیتروژن مایع (بسیار سرد) را مستقیما روی ضایعه اعمال می‌کند. این سرمای شدید، سلول‌های آلوده به ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) را منجمد و تخریب می‌کند.

پس از درمان زگیل با فریز کردن، معمولا یک تاول در زیر ضایعه ایجاد می‌شود و طی یک تا دو هفته، بافت مرده همراه با تاول می‌افتد. اگرچه این روش نسبتا سریع است، اما اغلب برای ریشه‌کنی کامل، به‌ویژه برای برآمدگی‌های روی دست و پا که عمیق هستند (مانند میخچه کف پا)، به چندین جلسه درمانی نیاز دارد و ممکن است کمی دردناک باشد.

• استفاده از نیتروژن مایع برای انجماد ضایعات پوستی.
• اغلب نیاز به تکرار جلسات درمانی (معمولا هر 2 تا 3 هفته) دارد.
• می‌تواند باعث ایجاد درد موقت، سوزش و تاول در محل شود.
• میزان موفقیت پس از چند جلسه متغیر است و ممکن است به اندازه روش‌های دیگر قطعی نباشد (مثلا حدود 70 تا 80 درصد).
• احتمال کمی برای باقی ماندن جای زخم یا تغییر رنگ پوست (لکه‌های روشن‌تر) وجود دارد.

سوزاندن و لیزر برای درمان زگیل

روش‌های تخریبی پیشرفته‌تر مانند الکتروکوتر (سوزاندن با جریان الکتریکی) و لیزر درمانی (به ویژه لیزر CO2)، گزینه‌های بسیار موثری برای مقابله با ضایعات پوستی مقاوم به درمان هستند. لیزر از یک پرتو نور شدید و متمرکز برای تبخیر و از بین بردن دقیق بافت آلوده استفاده می‌کند.

این متدها، به‌ویژه سوزاندن و لیزر برای درمان زگیل، به دلیل دقت بالا، توسط متخصصان ترجیح داده می‌شوند. این روش‌ها به پزشک اجازه می‌دهند تا به طور خاص برجستگی‌های عفونی پوست را هدف قرار دهد، در حالی که آسیب به بافت سالم اطراف به حداقل می‌رسد. این دقت بالا اغلب منجر به نتایج بهتر در یک جلسه و کاهش چشمگیر احتمال بازگشت بیماری پوستی ویروسی در همان محل می‌شود.

• دقت بسیار بالا: توانایی هدف قرار دادن دقیق بافت آلوده بدون آسیب به پوست سالم اطراف.
• کارایی در یک جلسه: اغلب برای توده‌های کوچک پوست، حتی انواع مقاوم، تنها یک جلسه کافی است.
• کاهش احتمال عود: با تخریب کامل پایه ضایعه، شانس بازگشت عفونت ویروسی پوست به شدت کاهش می‌یابد.
• خونریزی حداقلی: لیزر و کوتر همزمان با برش، عروق خونی کوچک را می‌بندند (منعقد می‌کنند).
• مناسب برای نواحی حساس: به دلیل دقت بالا، برای ضایعات در نواحی دشوار یا حساس نیز کاربرد دارد.

درمان زگیل ایمونوتراپی (Immunotherapy)

گاهی اوقات ضایعات پوستی ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) به درمان‌های تخریبی استاندارد مانند فریز یا لیزر پاسخ نمی‌دهند. در این موارد، پزشکان ممکن است به سراغ روش‌های پیشرفته‌تری بروند که سیستم دفاعی خود بدن را هدف قرار می‌دهد. درمان زگیل ایمونوتراپی دقیقا چنین رویکردی دارد.

این روش به جای تخریب فیزیکی توده‌های کوچک پوست، سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند تا عفونت ویروسی پوست (HPV) را شناسایی کرده و به آن حمله کند. این کار می‌تواند از طریق تزریق موادی مانند آنتی‌ژن کاندیدا به داخل ضایعه یا استفاده از کرم‌های موضعی خاص (مانند ایمیکویمود) انجام شود که پاسخ ایمنی موضعی را فعال می‌کنند.

• هدف‌گیری ویروس: به جای تخریب بافت، مستقیما سیستم ایمنی را برای مبارزه با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) فعال می‌کند.
• درمان ضایعات مقاوم: اغلب برای ضایعات پوستی متعدد یا مقاوم به درمان‌های دیگر استفاده می‌شود.
• ایجاد ایمنی: در تئوری، می‌تواند منجر به ایجاد پاسخ ایمنی طولانی‌مدت‌تری علیه ویروس شود.
• روش‌های مختلف: شامل تزریق داخل ضایعه، کرم‌های موضعی (مانند ایمیکویمود) یا داروهای خوراکی خاص است.
• نیاز به نظارت پزشک: این روش باید حتما تحت نظر متخصص پوست انجام شود.

درمان خانگی زگیل

بسیاری از افراد قبل از مراجعه به پزشک، تمایل به استفاده از روش‌های سنتی یا درمان خانگی توده‌های پوستی دارند. این روش‌ها اغلب بر پایه موادی استوارند که به طور سنتی دارای خواص ضد ویروسی یا لایه‌بردار تصور می‌شوند، اگرچه شواهد علمی معتبر برای اثربخشی بسیاری از آن‌ها محدود است.

مهم است که در استفاده از درمان خانگی زگیل احتیاط شود. این تغییرات پوستی خوش‌خیم، به هر حال ناشی از یک عفونت ویروسی پوست هستند و دستکاری نادرست آن‌ها می‌تواند باعث گسترش برجستگی‌های عفونی پوست به سایر نقاط یا ایجاد تحریک پوستی و عفونت ثانویه شود. این روش‌ها هرگز نباید برای ضایعات حساس در صورت یا ناحیه تناسلی استفاده شوند.

• استفاده از چسب نواری (Duct Tape Occlusion Therapy).
• استفاده موضعی از سرکه سیب.
• استعمال عصاره سیر له شده.
• استفاده از شیره گیاه قاصدک.
• مالیدن پوست پرتقال یا موز روی ضایعه.

سرکه سیب برای زگیل

استفاده از سرکه سیب برای زگیل یکی از رایج‌ترین درمان‌های خانگی توده‌های پوستی است. تئوری پشت این روش آن است که اسید استیک موجود در سرکه سیب می‌تواند به تدریج بافت ضایعات پوستی را از بین ببرد، مشابه کاری که اسید سالیسیلیک با غلظت کمتر انجام می‌دهد. با این حال، هیچ مدرک علمی قوی برای تایید اثربخشی قطعی آن وجود ندارد و استفاده نادرست از آن می‌تواند باعث سوختگی شیمیایی یا تحریک شدید پوست سالم اطراف شود.

• یک گلوله پنبه کوچک را به سرکه سیب آغشته کنید.
• آن را مستقیما روی توده تناسلی پوست قرار دهید (سعی کنید با پوست سالم تماس نداشته باشد).
• آن را با یک چسب زخم یا باند بپوشانید و بگذارید چند ساعت یا یک شب بماند.
• این فرآیند ممکن است نیاز به تکرار روزانه برای چند هفته داشته باشد.
• در صورت بروز هرگونه سوزش شدید یا درد، مصرف را فورا متوقف کنید.

درمان خانگی زگیل با پوست پرتقال

یکی دیگر از روش‌های سنتی که گاهی مورد بحث قرار می‌گیرد، درمان خانگی زگیل با پوست پرتقال است. طرفداران این روش معتقدند ترکیبات موجود در پوست پرتقال (احتمالا روغن‌های اساسی یا آنزیم‌ها) می‌تواند به خشک شدن ضایعات پوستی کمک کند. این روش نیز مانند سایر درمان‌های خانگی، فاقد پشتوانه علمی قوی است و بیشتر بر پایه تجربیات فردی استوار است.

• یک تکه کوچک از پوست پرتقال تازه را ببرید (قسمت سفید داخلی به سمت پوست باشد).
• پوست پرتقال را مستقیما روی توده کوچک پوست قرار دهید.
• آن را با چسب یا باند در جای خود محکم کنید و بگذارید یک شب بماند.
• این کار را هر شب تکرار کنید. گفته می‌شود ضایعه ممکن است تیره شده و بیفتد.

درمان زگیل با قاصدک

استفاده از شیره گیاه قاصدک یک روش بسیار قدیمی در طب سنتی برای مقابله با ضایعات پوستی مختلف بوده است. ایده درمان زگیل با قاصدک بر این اساس است که شیره سفید و چسبناک این گیاه که هنگام شکستن ساقه از آن خارج می‌شود، دارای خواصی است که می‌تواند به تجزیه برجستگی‌های عفونی پوست کمک کند. شواهد علمی برای این روش بسیار اندک است و ممکن است در برخی افراد باعث واکنش آلرژیک پوستی شود.

• ساقه یک گیاه قاصدک تازه را بشکنید تا شیره سفید آن خارج شود.
• شیره را مستقیما روی توده کوچک پوست بمالید.
• اجازه دهید خشک شود.
• این کار را دو تا سه بار در روز تکرار کنید.

سیر برای درمان زگیل

سیر برای درمان زگیل به دلیل ترکیبات گوگردی فعال، به ویژه «آلیسین»، که خواص ضدویروسی و ضدمیکروبی قوی به آن نسبت داده می‌شود، مورد توجه قرار گرفته است. فرض بر این است که استفاده موضعی از سیر ممکن است به سیستم ایمنی در مبارزه با ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) کمک کند یا مستقیما بر سلول‌های آلوده تاثیر بگذارد. با این حال، سیر خام بسیار قوی است و می‌تواند به راحتی باعث سوختگی، تاول یا درماتیت تماسی روی پوست سالم شود.

• یک حبه سیر را له کنید تا عصاره آن خارج شود.
• (اختیاری: برای محافظت از پوست اطراف، آن را با وازلین بپوشانید).
• سیر له شده را مستقیما روی ضایعه پوستی قرار دهید.
• روی آن را با باند یا چسب بپوشانید و بگذارید یک شب بماند.
• در صورت احساس سوزش شدید، فورا آن را بشویید.

آیا لازم است زگیل درمان شود

بسیاری از این ضایعات پوستی، به‌ویژه در کودکان، ممکن است در نهایت خودبه‌خود ناپدید شوند، زیرا سیستم ایمنی بدن عفونت ویروسی پوست را شناسایی و مهار می‌کند. با این حال، این تغییرات پوستی خوش‌خیم مسری هستند و می‌توانند به دیگران یا به سایر نقاط بدن خود فرد (Autoinoculation) منتقل شوند. بنابراین، درمان اغلب برای جلوگیری از گسترش، کاهش ناراحتی و رفع دغدغه‌های زیبایی توصیه می‌شود.

تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا لازم است زگیل درمان شود؟، به عواملی مانند محل بروز ضایعه، نوع آن، علائم ایجاد شده (مانند درد در میخچه کف پا) و تاثیر آن بر اعتماد به نفس فرد بستگی دارد. ضایعاتی که دردناک هستند، به سرعت در حال رشد یا تکثیرند، یا در نواحی حساس (مانند صورت یا آلت تناسلی) قرار دارند، قطعا باید تحت نظر متخصص مدیریت شوند. عدم درمان این برجستگی‌های عفونی پوست می‌تواند عواقبی داشته باشد:

• گسترش توده‌های کوچک پوست به سایر نواحی بدن از طریق لمس یا خراشیدن.
• انتقال ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) به افراد دیگر از طریق تماس مستقیم یا سطوح مشترک.
• ایجاد درد و ناراحتی، به‌ویژه در برآمدگی‌های روی دست و پا (مانند میخچه کف پا) که راه رفتن را دشوار می‌کند.
• نارضایتی زیبایی و تاثیر منفی بر روابط اجتماعی و اعتماد به نفس.
• در موارد نادر مربوط به سویه‌های خاص HPV (به‌ویژه در ناحیه تناسلی)، خطر ایجاد تغییرات پیش‌سرطانی.

زگیل ها تا چه مدتی بر روی پوست باقی می مانند

پاسخ دقیقی برای این سوال که زگیل ها تا چه مدتی بر روی پوست باقی می مانند؟ وجود ندارد، زیرا این زمان به شدت به قدرت سیستم ایمنی فرد، نوع ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) و سن بیمار بستگی دارد. در کودکان، این ضایعات پوستی اغلب گذرا هستند و ممکن است طی چند ماه تا دو سال (حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد) بدون هیچ درمانی خودبه‌خود از بین بروند.

با این حال، در بزرگسالان، این بیماری پوستی ویروسی می‌تواند بسیار مقاوم‌تر باشد و توده‌های کوچک پوست ممکن است برای سال‌ها باقی بمانند یا حتی پس از درمان عود کنند. مهم است بدانیم که حتی اگر ضایعه پوستی ناپدید شود، ویروس HPV ممکن است به صورت نهفته در لایه‌های پوست باقی بماند و در آینده دوباره فعال شود، که این موضوع مدیریت عفونت ویروسی پوست را چالش‌برانگیزتر می‌کند.

نتیجه گیری

در جمع‌بندی، ضایعات پوستی ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)، اگرچه اغلب به عنوان تغییرات پوستی خوش‌خیم شناخته می‌شوند، اما ماهیت مسری این بیماری پوستی ویروسی و تاثیر آن‌ها بر کیفیت زندگی، اهمیت مدیریت صحیح را دوچندان می‌کند. چه فرد به دنبال درمان خانگی توده‌های پوستی باشد یا روش‌های پیشرفته‌تری مانند درمان ضایعات پوستی با فریز یا لیزر را انتخاب کند، هدف اصلی جلوگیری از گسترش و بازگشت این توده‌های کوچک پوست است.

در این میان، انواع خاصی از این عفونت ویروسی پوست، به‌ویژه زگیل تناسلی، نیازمند رویکردی کاملا تخصصی هستند. به دلیل حساسیت ناحیه و خطرات مرتبط با سویه‌های پرخطر HPV، درمان این عارضه باید توسط متخصصان انجام شود. کلینیک تهرانی به عنوان مرکزی پیشرو در درمان بیماری‌های نشیمنگاهی، خدمات تخصصی در زمینه تشخیص و درمان پیشرفته مانند لیزر زگیل تناسلی را با استفاده از متدهای روز دنیا ارائه می‌دهد تا اطمینان از حذف کامل ضایعات و حفظ سلامت بیماران حاصل گردد.

سوالات متداول

چرا زگیل های من پس از درمان دوباره عود می‌کنند؟
عود کردن این توده‌های کوچک پوست معمولا به این دلیل است که درمان، ضایعه قابل مشاهده را از بین برده، اما ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) در لایه‌های زیرین پوست یا اطراف محل درمان به صورت نهفته باقی مانده است. سیستم ایمنی ضعیف یا عدم حذف کامل بافت آلوده می‌تواند منجر به فعال شدن مجدد عفونت ویروسی پوست شود.

آیا واکسن HPV می‌تواند به درمان زائده های من کمک کند؟
خیر. واکسن‌های HPV (مانند گارداسیل ۹) یک اقدام پیشگیرانه هستند و سیستم ایمنی را برای مقابله با سویه‌های خاص HPV قبل از ایجاد عفونت آماده می‌کنند. این واکسن‌ها هیچ تاثیر درمانی بر ضایعات پوستی یا عفونت‌های فعال موجود ندارند و نمی‌توانند جایگزین روش‌هایی مانند درمان ضایعات پوستی با فریز یا لیزر شوند.

آیا همه افرادی که با ویروس HPV تماس پیدا می‌کنند دچار ضایعه پوستی می‌شوند؟
خیر. تماس با HPV بسیار رایج است، اما اینکه آیا فرد دچار برجستگی‌های عفونی پوست می‌شود یا خیر، به شدت به قدرت سیستم ایمنی او بستگی دارد. بسیاری از افراد ویروس را دریافت می‌کنند اما سیستم ایمنی آن‌ها قبل از ایجاد هرگونه ضایعه قابل مشاهده، آن را مهار کرده یا از بین می‌برد.

آیا برآمدگی‌های روی دست و پا (نوع معمولی) می‌توانند به ناحیه تناسلی منتقل شوند؟
این اتفاق بسیار نادر است. سویه‌های ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) که باعث ایجاد برآمدگی‌های روی دست و پا می‌شوند (مانند انواع ۲ و ۷) با سویه‌هایی که باعث ایجاد ضایعات تناسلی می‌شوند (مانند انواع ۶ و ۱۱) متفاوت هستند. اگرچه انتقال از خود (Autoinoculation) امکان‌پذیر است، اما هر نوع HPV تمایل شدیدی به آلوده کردن مناطق خاصی از پوست دارد.