بلاگ

معاینه مقعد تست غربالگری برای تشخیص ناهنجاری روده، مقعد و غده پروستات (فقط مردان)، سرطان، عفونت و آسیب است. معاینه باید به طور منظم (سالانه یا بیشتر) برای بررسی سلامت جسمانی شما انجام شود. متخصصان آموزش دیده تنها افرادی هستند که می توانند مقعد را معاینه کنند، زیرا دیگران ممکن است به بافت ظریف مقعد آسیب وارد کنند. معاینه مقعد میتواند در نهایت منجر به تشخیص بیماری های آنورکتال شود.

بخش اول: معاینه مقعد

1. پروسه معاینه مقعد را به بیمار توضیح دهید.

اگر پزشکی هستید که آنورکتال را معاینه می کند، اولین قدم توضیح در مورد معاینه ی مقعد به بیماران است. در صورت موافقت با این عمل، بیمار باید فرم رضایت نامه امضا كند.

می توانید روش را اینگونه توضیح دهید: "برای معاینه، انگشت را با دستکش داخل مقعد کرده تا ناهنجاری ها را بررسی کنم. ممکن است فشار و ناراحتی تجربه کنید، اما معاینه فقط یک یا دو دقیقه طول می کشد."

2. دستان خود را ضد عفونی کرده و دستکش بپوشید.

باید قبل از معاینه فیزیکی بیمار دست های خود را شسته و ضد عفونی کنید تا از انتقال باکتری، ویروس یا انگل به آنها جلوگیری کنید. آب گرم و صابون کافی است، اما بهتر است از ژل ضد عفونی کننده الکلی استفاده کنید. دستان خود را خشک کرده و سپس یک جفت دستکش معاینه نیتریل یا غیر لاتکسی بپوشید.

• در پزشکی، معاینات دیجیتالی مقعد توسط پزشک خانواده، متخصص زنان، پروکتولوژیست یا پرستار متخصص انجام می شود.
• پروکتولوژی شاخه ای از پزشکی است که مشکلات مقعد، روده و کولون را بررسی می کند.

3. برای معاینه مقعد به بیمار اطمینان داده و بگویید که به پهلو دراز بکشد.

معاینه ی دیجیتالی مقعد برای عده ای بسیار ناخوشایند و یا شرم آور است، بنابراین باید حرفه ای عمل کرده و به بیمار اطمینان خاطر دهید. پس از توضیح روش، از بیمار بخواهید لباس زیر را بیرون آورده، به پهلو دراز کشیده (معمولا سمت چپ)، زانوها را خم کرده و دستها را در نزدیکی سینه قرار دهد - وضعیت جنینی یا به پهلوی چپ، با زانوی خم. برای حفظ حریم خصوصی و گرما، آنها را با لباس یا پتو بپوشانید. یک پد محافظ را زیر باسن آنها قرار دهید.

• معاینه ی دیجیتالی مقعد در حالت ایستاده انجام می شود. معاینه ی زنان بخشی از معاینه لگن است، بنابراین باید دراز بکشند. مردان معمولا در حالت ایستاده معاینه می شوند، مگر اینکه عصبی بوده و یا دراز کشیدن برای آنها راحت تر باشد. دراز کشیدن به پهلو آرامش بخش تر بوده و دسترسی به کانال مقعد را راحت تر می کند.
• برای احساس راحتی بیشتر، بهتر است معاینه ی دیجیتالی مقعد توسط شخصی با همان جنسیت انجام شود. درخواست پرستار نیز اختیاری است.
• از دوست یا یکی از اعضای خانواده بخواهید کنار شما باشند تا به کاهش اضطراب و آسیب پذیری کمک کنند.
• برای حفظ حریم خصوصی بیمار را با پارچه بپوشانید.

4. روان کننده گرم را روی انگشت اشاره بمالید.

برای احترام و جلوگیری از شوک و ناراحتی بیمار، روان کننده را قبل از استفاده گرم کنید. حتی ژل دمای اتاق نیز خنک بوده و باعث انقباض کانال مقعد شده و معاینه دیجیتالی مقعد را سخت می کند. باید بافت مقعد تا حد ممکن آرام شود تا فرو کردن انگشت ناراحت کننده یا دردناک نباشد.

• برخی اوقات به منظور بی حس کردن مقعد و کاهش ناراحتی، معاینه مقعد با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود. این امر در صورت بزرگ بودن انگشتان پزشک و تنگ بودن اسفنکتر مقعد مهم تر است.
• هیترهای ژل ارزان هستند و می توان آنها را در فروشگاه های لوازم پزشکی خریداری کرد. از طرف دیگر، می توان بیشتر ژل ها و روان کننده ها را به مدت 20-30 ثانیه در مایکروویو گرم کرد.

5. 5. انگشت خود را به آرامی برای معاینه مقعد داخل کانال مقعد فرو برید.

هنگامی که انگشت و مقعد شما با ژل گرم نرم شد، باسن بیمار را باز کرده و انگشت اشاره را به آرامی وارد مقعد کنید. بهتر است از بیمار بخواهید هنگام فرو کردن انگشت نفس عمیق بکشد تا ریلکس شده و از اسپاسم اسفنکتر مقعد جلوگیری شود. برای تسهیل فرو کردن انگشت، به آرامی چرخیده و دست خود را عقب و جلو کنید.

• قبل از فرو کردن انگشت، مقعد را برای هرگونه ناهنجاری، مانند بواسیر (هموروئید (رگ های متورم خونی))، زگیل، بثورات یا فیشر (شکاف بافتی)، آبسه مقعدی، فیستول، کیست مویی، بررسی کنید.
• در صورت تشخیص بیماریه های آنورکتال میتوانید بیمار را به درمان بیماری اش مانند، درمان بواسیر، درمان کیست مویی، درمان شقاق، درمان فیستول، درمان آبسه مقعدی، درمان زگیل مقعدی، راهنمایی کنید.
• بعد از اینکه انگشت کاملاً در مقعد فرو رفت، انگشت خود را برای بررسی تونوس ماهیچه ی مقعد فشار دهید.

6. ناهنجاری ها را بررسی کنید.

از انگشت اشاره برای بررسی ناهنجاری ها مانند ضربات غیرمعمول، توده، نرمی یا فیشر استفده کنید. انگشت خود را در جهت عقربه های ساعت و سپس خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید تا کل محیط مقعد را بررسی کنید. همچنین می توانید غده پروستات (در مردان) را از طریق دیواره ی مقعد لمس کنید. دیواره ی قدامی (به سمت جلو) را برای بررسی پروستات لمس کنید- که دو لبه با شکاف بین آنها وجود دارد.

• غده سالم پروستات صاف بوده و دردناک نیست.
• اگر فشار به غده پروستات دردناک باشد، ممکن است نشانه رشد خوش خیم، عفونت یا سرطان باشد.
• ادرار هنگام فشار به غده پروستات طبیعی است.

7. انگشت خود را برداشته و پس از اتمام کار مقعد را تمیز کنید.

پس از اتمام معاینه، انگشت اشاره را به آرامی برداشته و وجود خون و مخاط را روی دستکش بررسی کنید. سپس هرگونه روان کننده اطراف مقعد را پاک کرده و دستکش خود را بیرون آورده و دور بیندازید و دستان خود را بشویید. به بیمار اجازه دهید تا با دستمال کاغذی نرم خود را پاک کرده و سپس لباس بپوشد.

برای بیرون آوردن دستکش آلوده انگشت اشاره دست دیگر را (که باید تمیز باشد) زیر دستکش آلوده قرار داده و سپس به سمت انگشتان خود کشیده و آن را بیرون بکشید.

معاینه نباید باعث خونریزی شود، بنابراین اگر روی دستکش خون مشاهده کردید ممکن است نشانه هموروئید یا سایر مشکلات داخلی باشد.

بعد از معاینه، احساس بیمار را ارزیابی کنید به خصوص اگر قبل از معاینه عصبی بوده باشد. همچنین به خاطر داشته باشید که برخی افراد در حالت ایستادن پس از معاینه ضعف می کنند، بنابراین بیمار را ترغیب کنید که این کار را به آرامی انجام داده و برای چند دقیقه از آنها مراقبت کنید.

قسمت دوم: آشنایی با معاینه مقعد

1. اگر مدفوع خونی است به پزشک مراجعه کنید.

اگر پزشک شما مشکوک به خونریزی از دستگاه گوارش (روده بزرگ یا کولون) باشد، ممکن است کولونوسکوپی انجام شود. دلایل معمول مدفوع خونی عبارتند از هموروئید، فیشر کوچک مقعد و شکسته شدن رگ های خونی به دلیل فشار یا تمیز کردن با فشار.

• دلایل جدی تر اما غیرمعمول مدفوع خونی عبارتند از: سرطان آنورکتال یا سندرم روده تحریک پذیر مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون.
• نتیجه ی طبیعی به این معنی است که پزشک شما متوجه هیچ مشکلی نشده است، اما معاینه آنورکتال تمامی مشکلات را رد نمی کند. ممکن است آزمایش های دیگر، از جمله کولونوسکوپی یا پرتو ایکس ضروری باشد.
• معاینه دیجیتالی مقعد معمولاً بدون استفاده از دارو یا بیهوشی انجام می شود زیرا دردناک نیست. معاینه فقط چند دقیقه طول می کشد.

2. آقایانی که مشکل ادراری دارند باید معاینه شوند.

یکی دیگر از دلایل عمده معاینه مقعد بررسی غده پروستات برای ارزیابی رشد غیرطبیعی یا حساسیت است. پروستات غده ای به اندازه گردو است که مایعات را هنگام انزال ترشح می کند و سلول های اسپرم را محافظت و تغذیه می کند. پروستات در نزدیکی مثانه و جلوی مقعد قرار دارد که بررسی آن هنگام معاینه ی دیجیتالی مقعد آسان می شود. پروستات بزرگ شده یا ملتهب باعث درد داخلی لگن و مشکل ادرار می شود- مانند بی اختیاری ادراری و مشکل شروع ادرار.

• در مردان، معاینه دیجیتالی مقعد برای بررسی اندازه غده پروستات و برجستگی های غیر طبیعی یا حساسیت انجام می شود. رشد خوش خیم پروستات در مردان آمریکایی بالاتر از 50 سال بسیار شایع است (اما جدی نیست). با این وجود، بدخیمی وضعیت خطرناکی است و تشخیص زودهنگام احتمال بهبودی را افزایش می دهد. اگر فکر می کنید مشکلی پیش آمده است، سالانه خود را چک کنید.
• اگر پزشک فکر می کند که پروستات غیر طبیعی است، آزمایش خون انجام شده و سطح آنتی ژن پروستات بررسی می شود. سطح بالای آنتی ژن پروستات ممکن است علامت سرطان پروستات باشد.
• آزمایش دیگر برای تشخیص پروستات سونوگرافی پروستات (سونوگرافی ترانس رکتال) است، که غالباً همراه با بیوپسی غده (نمونه برداری) انجام می شود.

3. معاینه ی آنورکتال را به معاینه ی سالانه اضافه کنید.

قبل از هر گونه مشکل یا علائم قابل توجه در دستگاه گوارش تحتانی، آنورکتال را به طور منظم معاینه کنید. بیشتر پزشکان توصیه می کنند که معاینه دیجیتالی مقعد را به معاینه فیزیکی سالانه اضافه کنید. مردان باید به عنوان بخشی از معاینه ی سالانه غربالگری پروستات، به خصوص بعد از 40 سالگی، معاینه ی دیجیتالی مقعد را زیر نظر پروکتولوژیست انجام دهند. اگر بالای 40 سال سن دارید، معاینه ی دیجیتالی سالانه و آزمایش خون پنهان در مدفوع (نمونه ای از مدفوع) توصیه می شود. زنان باید این تست ها را همراه با معاینات سالانه زنان انجام دهند.

• در آقایان، معاینه ی دیجیتالی مقعد در حالت ایستاده و کمر خم شده انجام می شود زیرا در این حالت بررسی غده پروستات آسان تر است.
• سرطان رحم و تخمدان را می توان با معاینه ی دیجیتالی مقعد و معاینه واژن بررسی کرد.
• علاوه بر خونریزی رکتوم و مشکلات ادراری، دیگر دلایل معاینه ی دیجیتالی مقعد عبارتند از: تغییر عادت اجابت مزاج، درد لگن و شکم، و ترشح یا خونریزی از مجرای ادراری.